Hacı Çələbi xan: Redaktələr arasındakı fərq

Ölçüdə dəyişiklik yoxdur ,  27 aprel
redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 84: Sətir 84:
Zülhiccənin ortaları (noyabr ayının əvvəlləri) Şahverdi xanın, Pənah xanın, Məhəmməd bəyin, Car-Talanın adamları Hacı Çələbinin yanına Nuxaya toplaşaraq Top-Qaraağacdan Gürcüstana yürüş etmək barədə məsləhət edirlər. Lakin sözləri düz gəlmir və saziş baş tutmur. Sonra zilhiccənin axırlarında (noyabr ayının ortaları) Şahverdi xan və Pənah xan Hacı Çələbinin əmri ilə birləşərək Erməni Xəmsəsinin bəzi yerlərinə hücum edirlər. Döyüş bitdikdən və Pənah xan ondan ayrıldıqdan sonra Hacı Çələbi və oğlu əsgərləri ilə birlikdə Şahverdi xanı öldürmək və  ya onu tutmaq üçün Samuxa gedirlər. O (Hacı Çələbi), Car-Talaya xəbər göndərir ki, üç günə qüvvələrini götürüb Samuxa gəlsinlər. Onlar bir saata onun yanına gəlirlər və öyrənirlər ki, o (Hacı Çələbi), gürcülərlə əlaqədə olduğu üçün Şahverdi xanı öldürmək və ya tutmaq üçün gedir. O, Car-Taladan xahiş edir ki, onlar kür çayını keçməsinlər, vəd olunan vaxt Top-Qarağaca getsinlər. Onlar razı olmurlar.
Zülhiccənin ortaları (noyabr ayının əvvəlləri) Şahverdi xanın, Pənah xanın, Məhəmməd bəyin, Car-Talanın adamları Hacı Çələbinin yanına Nuxaya toplaşaraq Top-Qaraağacdan Gürcüstana yürüş etmək barədə məsləhət edirlər. Lakin sözləri düz gəlmir və saziş baş tutmur. Sonra zilhiccənin axırlarında (noyabr ayının ortaları) Şahverdi xan və Pənah xan Hacı Çələbinin əmri ilə birləşərək Erməni Xəmsəsinin bəzi yerlərinə hücum edirlər. Döyüş bitdikdən və Pənah xan ondan ayrıldıqdan sonra Hacı Çələbi və oğlu əsgərləri ilə birlikdə Şahverdi xanı öldürmək və  ya onu tutmaq üçün Samuxa gedirlər. O (Hacı Çələbi), Car-Talaya xəbər göndərir ki, üç günə qüvvələrini götürüb Samuxa gəlsinlər. Onlar bir saata onun yanına gəlirlər və öyrənirlər ki, o (Hacı Çələbi), gürcülərlə əlaqədə olduğu üçün Şahverdi xanı öldürmək və ya tutmaq üçün gedir. O, Car-Taladan xahiş edir ki, onlar kür çayını keçməsinlər, vəd olunan vaxt Top-Qarağaca getsinlər. Onlar razı olmurlar.


Hacı Çələbinin oğlu ordusu ilə Car-Talanın, Muxaxın dəstələri ilə gecəynən yola çıxır. Onlar səhər Gəncə ilə Əhmədlinin arasına çatanda Şahverdi xan Hacı Çələbinin xəyanətindən xəbər tutur və iki topu, qatırları, atları, otuz çadırı və əşyaları tərk edərək qalaya qaçır. Car-talalılar Gəncəni və onun qoşununu, bütün Qarabağı, min beş yüz evdən ibarət Şəmkir elini qarət edərək Hacının izni ilə geri qayıdırlar. Car, Muxax, İlisu bu eli öz aralarında  bölüşdürürlər. hacı öz ordusu ilə Gəncə şəhərinin aşağı hissəsində qalır. Bundan sonra Şirvanın, Şamaxının, muğan xanın və başqalsrının yeddi minlik piyada və suvari qoşunu gəlir. Onun (Hacı Çələbinin) yanında qalan Carın rəisləri, sonra İlisu icması gəlir və hacı Çələbi qalan qatır və on çadırı Şahverdi xana qaytararaq ondan sülh və barışıq istəyir və gürcüstana (yürüşə) çıxmağı xahiş edirlər. O, razı olmur. Pənah xan da ona (Hacı Çələbiyə) etibar etmədiyi üçün gəlmir.  
Hacı Çələbinin oğlu ordusu ilə Car-Talanın, Muxaxın dəstələri ilə gecəynən yola çıxır. Onlar səhər Gəncə ilə Əhmədlinin arasına çatanda Şahverdi xan Hacı Çələbinin xəyanətindən xəbər tutur və iki topu, qatırları, atları, otuz çadırı və əşyaları tərk edərək qalaya qaçır. Car-talalılar Gəncəni və onun qoşununu, bütün Qarabağı, min beş yüz evdən ibarət Şəmkir elini qarət edərək Hacının izni ilə geri qayıdırlar. Car, Muxax, İlisu bu eli öz aralarında  bölüşdürürlər. hacı öz ordusu ilə Gəncə şəhərinin aşağı hissəsində qalır. Bundan sonra Şirvanın, Şamaxının, Muğan xanın və başqalsrının yeddi minlik piyada və suvari qoşunu gəlir. Onun (Hacı Çələbinin) yanında qalan Carın rəisləri, sonra İlisu icması gəlir və hacı Çələbi qalan qatır və on çadırı Şahverdi xana qaytararaq ondan sülh və barışıq istəyir və gürcüstana (yürüşə) çıxmağı xahiş edirlər. O, razı olmur. Pənah xan da ona (Hacı Çələbiyə) etibar etmədiyi üçün gəlmir.  


Zülhiccə ayının əvvəllərində (1751-ci il oktyabrın axırları) o, qoşunu ilə Abruş buruna qayıdır. Məhəmməd bəy, bütün Vilayət bura yığışır və onlar qışın axırlarında Gürcüstana çıxmağı qərara alırlar. Burada ordular ayrılır. Bu vaxt böyük ordu ilə Təhmuraz xan ilə İrakli xan Gəncəyə gəlirlər və Şahverdi xandan qardaşı Qoçu xanı, bacısı oğlu Xudada bəyi və Gəncənin digər başçılarını girov istəyirlər. Sonra Pənah xan və Kazım xan da həmin tələb ilə Gəncəyə gəlirlər. Hamısı bu qərara gəlir ki, Qarabağın rəiyyətini Hacı Çələbinin ixtiyarından çıxarsınlar. Hacı Çələbi Dərbənddən qoşun yığaraq Ərəş tərəfə Bilicikə gətirir. Vilayət onunla etibarlı ittifaqda idi. Bu vaxt iki vali ziyafətdə olarkən Şhverdi xanı, onun qardaşı Rzaqulu xanı, Pənah xanı, Kazım xanı və başqa rəisləri və onların təbəələrini etibarsız sayaraq həbs edir. Onların və əsgərlərinin mallarını, atlarını, yabılarını, eşşəklərini, qatırlarını, mal-qaralarını, hərbi sürsatlardan silahlarını, tüfənglərini, nizələrini əllərindən alırlar. Onların arasında hərc-mərclik düşür. Məhbuslar hərə bir yana dağılışırlar. Bəziləri döyüşdə öldürülür, bəziləri qaçır.
Zülhiccə ayının əvvəllərində (1751-ci il oktyabrın axırları) o, qoşunu ilə Abruş buruna qayıdır. Məhəmməd bəy, bütün Vilayət bura yığışır və onlar qışın axırlarında Gürcüstana çıxmağı qərara alırlar. Burada ordular ayrılır. Bu vaxt böyük ordu ilə Təhmuraz xan ilə İrakli xan Gəncəyə gəlirlər və Şahverdi xandan qardaşı Qoçu xanı, bacısı oğlu Xudada bəyi və Gəncənin digər başçılarını girov istəyirlər. Sonra Pənah xan və Kazım xan da həmin tələb ilə Gəncəyə gəlirlər. Hamısı bu qərara gəlir ki, Qarabağın rəiyyətini Hacı Çələbinin ixtiyarından çıxarsınlar. Hacı Çələbi Dərbənddən qoşun yığaraq Ərəş tərəfə Bilicikə gətirir. Vilayət onunla etibarlı ittifaqda idi. Bu vaxt iki vali ziyafətdə olarkən Şhverdi xanı, onun qardaşı Rzaqulu xanı, Pənah xanı, Kazım xanı və başqa rəisləri və onların təbəələrini etibarsız sayaraq həbs edir. Onların və əsgərlərinin mallarını, atlarını, yabılarını, eşşəklərini, qatırlarını, mal-qaralarını, hərbi sürsatlardan silahlarını, tüfənglərini, nizələrini əllərindən alırlar. Onların arasında hərc-mərclik düşür. Məhbuslar hərə bir yana dağılışırlar. Bəziləri döyüşdə öldürülür, bəziləri qaçır.