Fətəli xan Xoyski
| Fətəli xan Xoyski | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fətəlixan İsgəndər oğlu Xoyski az-ərəb: فتحعلیخان خویسکی | |||||||
 | |||||||
| Fətəli xan Xoyski, 1906-cı il | |||||||
|
|||||||
| Sələfi | Məmməd Yusif Cəfərov | ||||||
| Xələfi | vəzifə ləğv edilib | ||||||
|
|||||||
| Sələfi | Əlimərdan bəy Topçubaşov | ||||||
| Xələfi | Məmməd Yusif Cəfərov | ||||||
|
|||||||
| Sələfi | vəzifə təsis edilib | ||||||
| Xələfi | Nəsib bəy Yusifbəyli | ||||||
|
|||||||
| Sələfi | vəzifə təsis edilib | ||||||
| Xələfi | Behbud xan Cavanşir | ||||||
|
|||||||
| Sələfi | Xəlil bəy Xasməmmədov | ||||||
| Xələfi | Teymur bəy Makinski | ||||||
| Doğum tarixi | 7 dekabr 1875 | ||||||
| Doğum yeri |
Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası,  Rusiya İmperiyası |
||||||
| Vəfat tarixi | 19 iyun 1920 (44 yaşında) | ||||||
| Vəfat yeri | Tiflis, Gürcüstan Demokratik Respublikası | ||||||
| Atası | İskəndər xan Xoyski | ||||||
| Uşağı | Tamara xanım Xoyskaya | ||||||
| Təhsili | Moskva Universiteti (1897) | ||||||
Fətəli xan Xoyski — azərbaycanlı ictimai-siyasi xadim, dövlət xadimi, hüquqşünas; 28 may 1918-ci ildə yaranmış Azərbaycan Cümhuriyyətinin əsas qurucularından biri, ilk nazirlər şurası sədri və daxili işlər naziri.
Haqqında məlumatlar
7 daekabr 1875-ci il tarixdə Nuxada anadan olub.
Təhsili
Yelizavetpol gimnaziyasını bitirib.
1897-cı ildə Moskva Universitetinin hüquq fakültəsini bitirib.
Əmək fəaliyyəti
1897 – 1907-ci illərdə əvvəl Yelizavetpol dairə məhkəməsi yanında məhkəmə vəzifələri üçün kiçik namizəd təyin olunmuş, sonra Kutaisi, Zuqdidi və Suxumidə bir neçə il məhkəmə-hüquq sahəsində çalışmışdır.
1917-ci ilin oktyabrından 1918-ci ilin aprelinədək Bakı şəhər Dumasına rəhbərlik edib.
1917-ci ilin noyabr ayının 15-dən 1918-ci ilin fevral ayının 10-adək Zaqafqaziya komissarlığı nəzdində xalq maarif komissarı olub.
1918-ci ilin aprel ayından isə Zaqafqaziya hökumətinin ədliyyə naziri təyin olunub.
1918-ci ilin may ayının 28-dən iyun ayının 17-dək Azərbaycan Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının sədri, eyni vaxtda daxili işlər naziri,
1918-ci ilin dekabr ayının 26-dan 1919-cu ilin mart ayının 14-dək və
1919-cu ilin dekabr ayının 24-dən 1920-ci ilin aprel ayının 1-dək Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri vəzifəsində çalışıb.
İctimai-siyasi aktivliyi
1907-ci ildə Rusiya imperiyasının II Dövlət dumasına deputat seçilib.
Zaqafqaziya Seyminin (10 fevral — 26 may 1918) üzvü idi; Müsavat və demokratik bitərəf qrupun fraksiyasına daxil olmuşdur. Müvəqqəti Azərbaycan Milli Şurasının (27 may — 7 dekabr) üzvü. Mayın 27-dən Milli Şuranın icraiyyə komitəsinin sədri olmuşdur.
Azərbaycan Parlamentinin (7 dekabr 1918 — 27 aprel 1920) üzvü. Zaqafqaziya respublikalarının nümayəndələri konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü idi (25 aprel — 30 may 1919, Tiflis).
Ölümü
Bakıda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Tiflisə köçüb, orada 19 iyun 1920-ci ildə qətlə yetirilib. Dəfn mərasimini Tiflisdəki İran konsulluğu təşkil etmişdir.
Ailəsi
İslamı qəbul edərək Ceyran xanım adını almış Yevqeniya Vasilevna ilə evli olmuşdur.
Üç uşağı olub: qızı Tamara (1902-1990) və iki oğlu Murad (1910-1973) və Ənvər (1914-1935).
Qızı Tamara xanım Azərbaycan SSR KP MK-nın sədri, Azərbaycan SSR maliyyə xalq komissarı və Tacikistan SSR Kommunist Partiyası MK-nın birinci katibi vəzifəsində işləmiş Mirzə Davud Hüseynova ərə getmişdir.
Oğlu: Murad Bakıda nəqliyyat idarəsində çalışıb.
Kiçik oğlu: Ənvər Moskvada əməliyyat olunduqdan sonra diabet xəstəliyi səbəbində narkozdan sonra oyanmayıb və vəfat edib.
Xatirəsi
- Bakı şəhərin prospektlərindən biri Fətəli xan Xoyskinin adını daşıyır.
- 1997-ci ildə Azərbaycanda Xoyskiyə həsr olunmuş poçt markası buraxılıb
- Dəfn olduğu yerdə yəni Tbilisi nəbatat bağının ərazisində qəbirüstü abidəsi ucaldılıb.
- Bakıda (İstiqlaliyyət küçəsində) Fətəli xan Xoyskinin 1918-ci ildən 1920-ci ilədək yaşamış olduğu evin divarında, barelyef vurulub.
- Şəkidə əvvəllər Karl Marks adını daşımış küçəyə onun adı verilib.
Həmçinin bax
Video