Həsən ağa: Redaktələr arasındakı fərq

Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının akademik məqaləsidir.
Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur!
Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının çapa hazır məqaləsidir.
Şəki Ensiklopediyası materialı
← Əvvəlki redaktə
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
 
(2 redaktor tərəfindən edilmiş 17 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 16: Sətir 16:
  |doğum tarixi            = ?
  |doğum tarixi            = ?
  |doğum yeri              = ?
  |doğum yeri              = ?
  |vəfat tarixi            = 1748
  |vəfat tarixi            = {{Vəfat tarixi|1748|3| }}
  |vəfat yeri              = Ərəş
  |vəfat yeri              = Ərəş
  |vətəndaşlığı            =
  |vətəndaşlığı            =
Sətir 34: Sətir 34:
  |Commons                =
  |Commons                =
}}
}}
'''Həsən ağa''' (?–1748) — Şəki xanzadəsi, Şəki xanlarından Hacı Çələbi xanın oğlu və [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn xanın]] atası.
'''Həsən ağa''' (?–1748) — Şəki xanzadəsi, Şəki xanlarından Hacı Çələbi xanın böyük oğlu və [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn xanın]] atası.


==Haqqında məlumatlar==
==Haqqında məlumatlar==
1746-cı ildə atası Hacı Çələbi tərəfindən Nadir şahın yanına göndərilmişdir. Molla Məhəmməd əl-Cariyə görə o, Nadir şahın yanına atası Hacı Çələbi ilə şah arasında barışığa nail olmaq üçün{{sfn|Molla Məhəmməd əl-Cari|1997|s=45}}, [[Hacı Seyid Əbdülhəmid|Hacı Seyid Əbdülhəmidə]] görə isə Nadir şahın adamlarının Nuxadan apardıqları əsir və qarət mallarını geri almaq üçün{{Sfn|Şəki xanlığının tarixindən|1958|ss=27-28}} getmişdi. Molla Məhəmməd əl-Carinin və Hacı Seyid Əbdülhəmidin əsərlərində təsadüf edilən bu məlumatlar şübhə doğurmasa da, bunların təsdiqlənməsi də mümkün deyil. Çünki ortada bunları təsdiqləyəcək bir şey yoxdur. Təsdiqlənməsi mümkün olan isə yalnız budur ki, Şəki mahalının kəndxudaları və rəiyyəti Şəki məliyi [[Məlik Cəfər|Məlik Cəfərin]] yerinə Hacı Çələbinin oğlu Həsənin məlik təyin edilməsi üçün Nadir şaha nə vaxtsa kollektiv ərizə ilə müraciət etmiş, Nadir şahın hicri 1159-cu ilin ramazan ayı (sentyabr/oktyabr 1746) tarixli fərmanı ilə isə həmin xahiş rədd edilmişdir{{Sfn|Şəkinin Orta əsrlər tarixi (Tağı Musəvinin tədqiqatları üzrə)|2023|ss=135-139}}. Və elə həmin ildə də Şəki camaatı Hacı Çələbini xan seçmişdir{{Sfn|Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində|2012|ss=27, 381-380}}. Amma bu hadisənin Nadir şahın fərmanından əvvəl, yaxud sonra baş verdiyi bilinmir.
1746-cı ildə atası Hacı Çələbi tərəfindən Nadir şahın yanına göndərilmişdir. Molla Məhəmməd əl-Cariyə görə o, Nadir şahın yanına atası Hacı Çələbi ilə şah arasında barışığa nail olmaq üçün{{sfn|Molla Məhəmməd əl-Cari (1)|1997|s=45}}, [[Hacı Seyid Əbdülhəmid|Hacı Seyid Əbdülhəmidə]] görə isə Nadir şahın adamlarının Nuxadan apardıqları əsir və qarət mallarını geri almaq üçün{{Sfn|Şəki xanlığının tarixindən|1958|ss=27-28}} getmişdi. [[Salman Mümtaz]] öz məqaləsində Hacı Seyid Əbdülhəmidin yazdıqlarını bir qədər də geniş təsvir etməyə çalışmış, hətta Nadir şahla Həsən ağa arasındakı qısa dialoqu da vermişdir:
 
{{Sitat2|Bundan başqa Nadir şah yenə iki il peydərpey Çələbi xan üzərinə yürümüş və heç bir şey əldə edə bilməyərək geri qayıtmışdır. Son gəlişində Nadir şah Şəkinin görkəmli evlərini, gözə gələn dükanlarını, yandırtmış və ətrafda olan bir neçə kəndlərin əhalisini də əsir sifəti ilə İrana sürgün etdirmişdi. Çələbi xan aparılan əsirlərin dalınca böyük oğlu Həsən ağanı göndərərək əsirləri geri istəmişdir.
 
Həsən ağa hüzura qəbul edilərkən arada aşağıdakı mükalimə olmuş və nəticədə də Çələbi xan yenə məqsuduna nail olmuşdu.
 
Nadir şah: – Ey bədzad, niçün sənin atan məndən rukərdan olub mənə itaət eləmədi?
 
Həsən ağa: – Sənə fəda olum, mənim o həddim yoxdur ki, sənə cavab verəm və nə o həddim yoxdur ki, atama bir söz deyə bilim. Mən qulluğuna ölməyə gəlmişəm, ya məni öldür və ya izn ver əsirləri aparım.
 
Həsən ağanın böylə cəsuranə danışmağı Nadir şahın xoşuna getdiyindən əsirləri azad edərək Həsən ağanı da mürəxxəs etmişdi{{Sfn|Mümtaz S.|1986|s=80}}.}}
 
Molla Məhəmməd əl-Carinin və Hacı Seyid Əbdülhəmidin əsərlərində, Salman Mümtazın məqaləsində təsadüf edilən bu məlumatları nə təkzib etmək mümkündür, nə də təsdiq. Çünki ortada həmin məlumatları təkzib, yaxud təsdiq edəcək bir şey yoxdur. Təsdiqlənməsi mümkün olan isə yalnız budur ki, Şəki mahalının kəndxudaları və rəiyyəti Şəki məliyi [[Məlik Cəfər|Məlik Cəfərin]] yerinə Hacı Çələbinin oğlu Həsənin məlik təyin edilməsi üçün Nadir şaha nə vaxtsa kollektiv ərizə ilə müraciət etmiş, Nadir şahın hicri 1159-cu ilin ramazan ayı (sentyabr/oktyabr 1746) tarixli fərmanı ilə isə həmin xahiş rədd edilmişdir{{Sfn|Şəkinin Orta əsrlər tarixi (Tağı Musəvinin tədqiqatları üzrə)|2023|ss=135-139}}. Və elə həmin hicri ilində də Şəki camaatı Hacı Çələbini xan seçmişdir{{Sfn|Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində|2012|ss=27, 381-380}} (bu hadisə 1746-cı ilin sentyabr/oktyabr ayları ilə 13 yanvar 1747-ci il tarixi arasındakı dövrə təsadüf etməlidir).


===Vəfatı===
===Vəfatı===
20 iyun 1747-ci il tarixdə Xorasanda Nadir şaha qarşı həyata keçirilmiş sui-qəsd nəticəsində o, öldürüldü. Bundan sonra İranda şahlıq iddiasında olan Əmiraslan xan 1748-ci ildə böyük qoşunla Ərəşə gəldi. O, Hacı Çələbini Şəki xanı kimi tanısa da, oğlu Həsən ağa onun döyüşçüləri tərəfindən qətlə yetirildi. Bu hadisəni Molla Məhəmməd əl-Cari belə təsvir edir: {{Sitat2|Əmiraslan xan Bərdədən Ərəşə gəlir. Ərəşin əhalisi qaçır. Ordu onların dalınca düşərək çoxlarını öldürür, əsir tutur, qarət edir. Hacı Çələbinin oğlu (Həsən ağa) onların məkrindən qorxaraq yüz nəfər şəkili ilə pusquda durmuşdu. Onlar qızılbaş qoşununun bir dəstəsi ilə üzləşərək vuruşurlar. Qızılbaşlar başqa dəstələrinin yanına qaçırlar və (daha çox adamla) qayıdaraq onu və dəstəsindən qırx nəfər gənci öldürürlər. Əmiraslan xan onun (Həsən ağanın) öldürüldüyünü eşitdikdə çox heyfsilənir, onun rəngbərəng xətlərlə kəfənlənmiş, qızıl və gümüş mələfələnmiş başını təəsüfləndiyini ifadə edən məktubla birlikdə atasına göndərir və başqa oğlunu öz yanına tələb edir{{sfn|Molla Məhəmməd əl-Cari|1997|ss=46-47}}.}}
20 iyun 1747-ci il tarixdə Xorasanda Nadir şaha qarşı həyata keçirilmiş sui-qəsd nəticəsində o, öldürüldü. Bundan sonra İranda şahlıq iddiasında olan Əmiraslan xan 1748-ci ildə böyük qoşunla Ərəşə gəldi. O, Hacı Çələbini Şəki xanı kimi tanısa da, Hacı Çələbi xanın oğlu Həsən ağa həmin ilin mart ayında{{sfn|Донесение капитана В Копытовского|2018|s=614}} onun döyüşçüləri tərəfindən qətlə yetirildi. Bu hadisəni Molla Məhəmməd əl-Cari belə təsvir edir: {{Sitat2|Əmiraslan xan Bərdədən Ərəşə gəlir. Ərəşin əhalisi qaçır. Ordu onların dalınca düşərək çoxlarını öldürür, əsir tutur, qarət edir. Hacı Çələbinin oğlu (Həsən ağa) onların məkrindən qorxaraq yüz nəfər şəkili ilə pusquda durmuşdu. Onlar qızılbaş qoşununun bir dəstəsi ilə üzləşərək vuruşurlar. Qızılbaşlar başqa dəstələrinin yanına qaçırlar və (daha çox adamla) qayıdaraq onu və dəstəsindən qırx nəfər gənci öldürürlər. Əmiraslan xan onun (Həsən ağanın) öldürüldüyünü eşitdikdə çox heyfsilənir, onun rəngbərəng xətlərlə kəfənlənmiş, qızıl və gümüş mələfələnmiş başını təəsüfləndiyini ifadə edən məktubla birlikdə atasına göndərir və başqa oğlunu öz yanına tələb edir{{sfn|Molla Məhəmməd əl-Cari (2)|1997|ss=46-47}}.}}


===Ailəsi===
===Ailəsi===
1760-cı ildə qazıqumuxlu Məhəmməd xan Nuxanı tutarkən Həsən ağanın dul arvadını Murtaza Əlinin oğlu Əli bəy adlı bir şəxsə ərə vermişdir{{sfn|Molla Məhəmməd əl-Cari|1997|s=58}}. Çox güman ki bu qadın Məhəmməd xanın qohumlarından biri idi.
1760-cı ildə qazıqumuxlu Məhəmməd xan Nuxanı tutarkən Həsən ağanın dul qalmış arvadını qardaşı Murtazəlinin oğlu Əli bəyə ərə vermişdir{{sfn|Molla Məhəmməd əl-Cari (3)|1997|s=58}}. Çox güman ki bu qadın Məhəmməd xanın qohumlarından biri idi.


Həsən ağanın oğlu [[Məhəmmədhüseyn xan]] isə 1760 – 1780-cı illərdə Şəki xanı olmuşdur.
Həsən ağanın oğlu [[Məhəmmədhüseyn xan]] isə 1760 – 1780-cı illərdə Şəki xanı olmuşdur.
Sətir 51: Sətir 63:


==Ədəbiyyat==
==Ədəbiyyat==
# {{CS|45|ref=Molla Məhəmməd əl-Cari (1)}}
#:{{CS|46-47|ref=Molla Məhəmməd əl-Cari (2)}}
#:{{CS|58|ref=Molla Məhəmməd əl-Cari (3)}}
# {{ŞXT-1958|27-28}}
# {{ŞXT-1958|27-28}}
# {{CS|45}}
# {{kitab3
#:{{CS|46-47}}
| müəllif        = [[Salman Mümtaz|Mümtaz S.]]
#:{{CS|58}}
| hissə          = Məhəmmədhüseyn xan Müştaq
| hissənin linki  = http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=5734&pno=42
| başlıq          = Azərbaycan ədəbiyyatının qaynaqları
| orijinal        = Азәрбајҹан әдәбијјатынын гајнаглары
| link            = http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=5734&pno=1
| vikimənbə      =
| cavabdeh        =
| nəşr            =
| yer            = B.
| nəşriyyat      = Yazıçı
| il              = 1986
| cild            =
| səhifə          =
| sütunlar        =
| səhifələr      =
| seriya          =
| isbn            =
| doi            =
| tiraj          = 10.000
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20240427061432/http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=5734&pno=42
| archivedate    = 27 Apr 2024
| ref            = Mümtaz S.
}}
# {{ŞOƏT (TMTÜ)|135-139}}
# {{ŞOƏT (TMTÜ)|135-139}}
# {{kitab3
# {{kitab3
Sətir 60: Sətir 97:
  | hissə          =  
  | hissə          =  
  | hissənin linki  =  
  | hissənin linki  =  
  | başlıq          = Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində : XVIII-XX əsrin əvvəlləri
  | başlıq          = '''Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində : XVIII-XX əsrin əvvəlləri'''
  | orijinal        =  
  | orijinal        =  
  | link            =  
  | link            =  
Sətir 80: Sətir 117:
  | archivedate    =
  | archivedate    =
  | ref            = Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində
  | ref            = Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində
}}
# {{kitab3
| müəllif        =
| hissə          = Док. № 221/Донесение капитана В Копытовского о событиях в Южном Кавказе (27 апреля 1747)
| hissənin linki  = http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=700218&pno=309&zoom=1
| başlıq          = Русскоязычные источники по истории Азербайджана первой половины XVIII века
| orijinal        =
| link            =
| vikimənbə      =
| cavabdeh        =
| nəşr            =
| yer            = Баку
| nəşriyyat      = Турхан
| il              = 2018
| том            = 2
| страниц        = 614 – 615
| sütunlar        =
| страниц        = 752
| seriya          =
| isbn            =
| doi            =
| tiraj          =
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20240702112043/http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=700218&pno=309&zoom=1
| archivedate    = 02 Jul 2024
| ref            = Донесение капитана В Копытовского
}}
}}


Səhifəsinin 19:53, 28 oktyabr 2024 tarixinə olan son versiyası

Həsən ağa
Şəki xanları, yaxud xanzadələri (şərti), — Şəki xan sarayında friz (divar rəfi – irəf) üzərində miniatür.
Şəki xanzadəsi
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi ?
Doğum yeri ?
Vəfat tarixi mart 1748(1748-03-00)
Vəfat yeri Ərəş
Dini islam
Anası Hacı Çələbi xan
Uşağı Məhəmmədhüseyn xan

Həsən ağa (?–1748) — Şəki xanzadəsi, Şəki xanlarından Hacı Çələbi xanın böyük oğlu və Məhəmmədhüseyn xanın atası.

Haqqında məlumatlar[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

1746-cı ildə atası Hacı Çələbi tərəfindən Nadir şahın yanına göndərilmişdir. Molla Məhəmməd əl-Cariyə görə o, Nadir şahın yanına atası Hacı Çələbi ilə şah arasında barışığa nail olmaq üçün[1], Hacı Seyid Əbdülhəmidə görə isə Nadir şahın adamlarının Nuxadan apardıqları əsir və qarət mallarını geri almaq üçün[2] getmişdi. Salman Mümtaz öz məqaləsində Hacı Seyid Əbdülhəmidin yazdıqlarını bir qədər də geniş təsvir etməyə çalışmış, hətta Nadir şahla Həsən ağa arasındakı qısa dialoqu da vermişdir:

" Bundan başqa Nadir şah yenə iki il peydərpey Çələbi xan üzərinə yürümüş və heç bir şey əldə edə bilməyərək geri qayıtmışdır. Son gəlişində Nadir şah Şəkinin görkəmli evlərini, gözə gələn dükanlarını, yandırtmış və ətrafda olan bir neçə kəndlərin əhalisini də əsir sifəti ilə İrana sürgün etdirmişdi. Çələbi xan aparılan əsirlərin dalınca böyük oğlu Həsən ağanı göndərərək əsirləri geri istəmişdir.

Həsən ağa hüzura qəbul edilərkən arada aşağıdakı mükalimə olmuş və nəticədə də Çələbi xan yenə məqsuduna nail olmuşdu.

Nadir şah: – Ey bədzad, niçün sənin atan məndən rukərdan olub mənə itaət eləmədi?

Həsən ağa: – Sənə fəda olum, mənim o həddim yoxdur ki, sənə cavab verəm və nə o həddim yoxdur ki, atama bir söz deyə bilim. Mən qulluğuna ölməyə gəlmişəm, ya məni öldür və ya izn ver əsirləri aparım.

Həsən ağanın böylə cəsuranə danışmağı Nadir şahın xoşuna getdiyindən əsirləri azad edərək Həsən ağanı da mürəxxəs etmişdi[3].

"

Molla Məhəmməd əl-Carinin və Hacı Seyid Əbdülhəmidin əsərlərində, Salman Mümtazın məqaləsində təsadüf edilən bu məlumatları nə təkzib etmək mümkündür, nə də təsdiq. Çünki ortada həmin məlumatları təkzib, yaxud təsdiq edəcək bir şey yoxdur. Təsdiqlənməsi mümkün olan isə yalnız budur ki, Şəki mahalının kəndxudaları və rəiyyəti Şəki məliyi Məlik Cəfərin yerinə Hacı Çələbinin oğlu Həsənin məlik təyin edilməsi üçün Nadir şaha nə vaxtsa kollektiv ərizə ilə müraciət etmiş, Nadir şahın hicri 1159-cu ilin ramazan ayı (sentyabr/oktyabr 1746) tarixli fərmanı ilə isə həmin xahiş rədd edilmişdir[4]. Və elə həmin hicri ilində də Şəki camaatı Hacı Çələbini xan seçmişdir[5] (bu hadisə 1746-cı ilin sentyabr/oktyabr ayları ilə 13 yanvar 1747-ci il tarixi arasındakı dövrə təsadüf etməlidir).

Vəfatı[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

20 iyun 1747-ci il tarixdə Xorasanda Nadir şaha qarşı həyata keçirilmiş sui-qəsd nəticəsində o, öldürüldü. Bundan sonra İranda şahlıq iddiasında olan Əmiraslan xan 1748-ci ildə böyük qoşunla Ərəşə gəldi. O, Hacı Çələbini Şəki xanı kimi tanısa da, Hacı Çələbi xanın oğlu Həsən ağa həmin ilin mart ayında[6] onun döyüşçüləri tərəfindən qətlə yetirildi. Bu hadisəni Molla Məhəmməd əl-Cari belə təsvir edir:

" Əmiraslan xan Bərdədən Ərəşə gəlir. Ərəşin əhalisi qaçır. Ordu onların dalınca düşərək çoxlarını öldürür, əsir tutur, qarət edir. Hacı Çələbinin oğlu (Həsən ağa) onların məkrindən qorxaraq yüz nəfər şəkili ilə pusquda durmuşdu. Onlar qızılbaş qoşununun bir dəstəsi ilə üzləşərək vuruşurlar. Qızılbaşlar başqa dəstələrinin yanına qaçırlar və (daha çox adamla) qayıdaraq onu və dəstəsindən qırx nəfər gənci öldürürlər. Əmiraslan xan onun (Həsən ağanın) öldürüldüyünü eşitdikdə çox heyfsilənir, onun rəngbərəng xətlərlə kəfənlənmiş, qızıl və gümüş mələfələnmiş başını təəsüfləndiyini ifadə edən məktubla birlikdə atasına göndərir və başqa oğlunu öz yanına tələb edir[7]. "

Ailəsi[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

1760-cı ildə qazıqumuxlu Məhəmməd xan Nuxanı tutarkən Həsən ağanın dul qalmış arvadını qardaşı Murtazəlinin oğlu Əli bəyə ərə vermişdir[8]. Çox güman ki bu qadın Məhəmməd xanın qohumlarından biri idi.

Həsən ağanın oğlu Məhəmmədhüseyn xan isə 1760 – 1780-cı illərdə Şəki xanı olmuşdur.

İstinadlar[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

  1. ↑ Molla Məhəmməd əl-Cari (1), 1997, s. 45.
  2. ↑ Şəki xanlığının tarixindən, 1958, ss. 27-28.
  3. ↑ Mümtaz S., 1986, s. 80.
  4. ↑ Şəkinin Orta əsrlər tarixi (Tağı Musəvinin tədqiqatları üzrə), 2023, ss. 135-139.
  5. ↑ Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində, 2012, ss. 27, 381-380.
  6. ↑ Донесение капитана В Копытовского, 2018, s. 614.
  7. ↑ Molla Məhəmməd əl-Cari (2), 1997, ss. 46-47.
  8. ↑ Molla Məhəmməd əl-Cari (3), 1997, s. 58.

Ədəbiyyat[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

  1. Molla Məhəmməd əl-Cari. Car salnaməsi (tərcümə) // Car salnaməsi / ərəbcədən tərcümə, giriş, şərhlər və qeydlər Sevda Süleymanovanındır. — Azərbaycan Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq İnstitutu. — Bakı: Səda, 1997. — Səhifələrin sayı:  146. — Səh.: 45. — ISBN 5-86974-384-9.
    Molla Məhəmməd əl-Cari. Car salnaməsi (tərcümə) // Car salnaməsi / ərəbcədən tərcümə, giriş, şərhlər və qeydlər Sevda Süleymanovanındır. — Azərbaycan Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq İnstitutu. — Bakı: Səda, 1997. — Səhifələrin sayı:  146. — Səh.: 46-47. — ISBN 5-86974-384-9.
    Molla Məhəmməd əl-Cari. Car salnaməsi (tərcümə) // Car salnaməsi / ərəbcədən tərcümə, giriş, şərhlər və qeydlər Sevda Süleymanovanındır. — Azərbaycan Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq İnstitutu. — Bakı: Səda, 1997. — Səhifələrin sayı:  146. — Səh.: 58. — ISBN 5-86974-384-9.
  2. Hacı Seyid Əbdülhəmid. Şəki xanları və onların nəsilləri // Şəki xanlığının tarixindən = Шәки ханлығынын тарихиндән / Бабаев Ф. (редактор). — Азәрбајҹан ССР Элмләр Академиясы Тарих Институту. — Бакы: Азәрбајҹан ССР Элмләр Академиясы Нәшрийяты, 1958. — Səhifələrin sayı:  68. — Səh.: 27-28.
  3. Mümtaz S. Məhəmmədhüseyn xan Müştaq // Azərbaycan ədəbiyyatının qaynaqları = Азәрбајҹан әдәбијјатынын гајнаглары. — B.: Yazıçı, 1986. — 10,000 nüsx. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 27 aprel 2024.
  4. Şəki ölkəsinə aid Orta əsr sənədləri : Sənədlərin izahları və azərbaycan dilinə tərcümə olunmuş mətnləri // Şəkinin Orta əsrlər tarixi (Tağı Musəvinin tədqiqatları üzrə) / Həsənov R., Məmmədov A. (tərtibçilər). — AMEA Şəki Regional Elmi Mərkəzi. — Bakı: Elm və təhsil, 2023. — Səhifələrin sayı:  150. — Səh.: 135-139. — 500 nüsx. — ISBN 978-9952-568-30-1.
  5. Azərbaycan tarixi arxiv sənədlərində : XVIII-XX əsrin əvvəlləri. — Bakı: Çaşıoğlu, 2012. — II  cild. — Səh.: 27, 381 – 380.
  6. Док. № 221/Донесение капитана В Копытовского о событиях в Южном Кавказе (27 апреля 1747) // Русскоязычные источники по истории Азербайджана первой половины XVIII века. — Баку: Турхан, 2018. — Т. 2. — 752 с. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 2 iyul 2024.
Mənbə — "https://sheki.org/wiki/index.php?title=Həsən_ağa&oldid=67627"