Fətəli xan Xoyski: Redaktələr arasındakı fərq

Fətəli xan Xoyski
Fətəli xan Xoyski
	Xoyski Fətəli xan İsgəndər oğlu
	Fətəli xan Xoyski, 1906-cı il.
	24 dekabr 1919 — 1 aprel 1920
Sələfi	Məmməd Yusif Cəfərov
Xələfi	vəzifə ləğv edilib
	26 dekabr 1918 — 14 mart 1919
	26 dekabr 1918 — 14 mart 1919
Sələfi	Əlimərdan bəy Topçubaşov
Xələfi	Məmməd Yusif Cəfərov
	28 may 1918 — 14 mart 1919
Sələfi	vəzifə təsis edilib
Xələfi	Nəsib bəy Yusifbəyli
	28 may 1918 — 17 iyun 1918
Sələfi	vəzifə təsis edilib
Xələfi	Behbud xan Cavanşir
	17 iyun 1918 — 6 oktyabr 1918
Sələfi	Xəlil bəy Xasməmmədov
Xələfi	Teymur bəy Makinski
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	7 dekabr 1875
Doğum yeri	Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	19 iyun 1920 (44 yaşında)
Vəfat yeri	Tiflis, Gürcüstan Demokratik Respublikası
Vəfat səbəbi	sui-qəsd
Atası	İskəndər xan Xoyski
Uşağı	Tamara xanım Xoyskaya
Təhsili	Moskva Universiteti (1897)
Avtoqraf
	Commonsda da Fətəli xan Xoyski ilə əlaqəli mediafayllar var

← Əvvəlki redaktə

VizualVikimətn

Səhifəsinin 17:32, 19 iyun 2024 tarixinə olan son versiyası

Fətəli xan Xoyski (1875–1920) — görkəmli dövlət xadimi; 1918 – 2020-ci illərdə əvvəl Azərbaycan Cümhuriyyətinin nazirlər şurasının sədri və daxili işlər naziri, sonra isə xarici işlər naziri vəzifəsində çalışmışdır.

Haqqında məlumatlar[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

7 dekabr 1875-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

Təhsili[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

Yelizavetpol gimnaziyasını bitirib.

1897-cı ildə Moskva Universitetinin hüquq fakültəsini bitirib.

Əmək fəaliyyəti[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

1897 – 1907-ci illərdə əvvəl Yelizavetpol dairə məhkəməsi yanında məhkəmə vəzifələri üçün kiçik namizəd təyin olunub; sonra Kutaisi, Zuqdidi və Suxumidə bir neçə il məhkəmə-hüquq sahəsində vəzifələr tutub.

1917-ci ilin oktyabrından 1918-ci ilin aprelinədək Bakı şəhər Dumasına rəhbərlik edib.

1917-ci ilin noyabr ayının 15-dən 1918-ci ilin fevral ayının 10-dək Zaqafqaziya komissarlığı nəzdində xalq maarif komissarı olub.

1918-ci ilin aprel ayından Zaqafqaziya hökumətinin ədliyyə naziri təyin olunub.

1918-ci ilin may ayının 28-dən iyun ayının 17-dək Azərbaycan Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının sədri, eyni vaxtda daxili işlər naziri,

1918-ci ilin dekabr ayının 26-dan 1919-cu ilin mart ayının 14-dək və

1919-cu ilin dekabr ayının 24-dən 1920-ci ilin aprel ayının 1-dək isə Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri vəzifəsində çalışıb.

İctimai-siyasi aktivliyi[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

1907-ci ildə Rusiya imperiyasının II Dövlət dumasına deputat seçilib.

Zaqafqaziya Seyminin (10 fevral—26 may 1918) üzvü idi; Müsavat və demokratik bitərəf qrupun fraksiyasına daxil olmuşdur. Müvəqqəti Azərbaycan Milli Şurasının (27 may—7 dekabr) üzvü. Mayın 27-dən Milli Şuranın icraiyyə komitəsinin sədri olmuşdur.

Azərbaycan Parlamentinin (7 dekabr 1918—27 aprel 1920) üzvü. Zaqafqaziya respublikalarının nümayəndələri konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü idi (25 aprel—30 may 1919, Tiflis).

Vəfatı[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

Bakıda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Tiflisə köçmüş, orada 19 iyun 1920-ci il tarixdə erməni-qatil tərəfindən qətlə yetirilmişdir. Dəfn mərasimini Tiflisdəki İran konsulluğu təşkil edib.

Ailəsi[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

İslamı qəbul edərək Ceyran xanım adını almış Yevqeniya Vasilevna ilə evli olub.

Üç uşağı vardı: qızı Tamara (1902-1990) və iki oğlu Murad (1910-1973) və Ənvər (1914-1935).

Qızı Tamara xanım Azərbaycan SSR KP MK-nın sədri, Azərbaycan SSR maliyyə xalq komissarı və Tacikistan SSR Kommunist Partiyası MK-nın birinci katibi vəzifəsində işləmiş Mirzə Davud Hüseynova ərə getmişdir.

Oğlu: Murad Bakıda nəqliyyat idarəsində çalışıb.

Kiçik oğlu: Ənvər Moskvada əməliyyat olunduqdan sonra diabet xəstəliyi səbəbindən narkozdan sonra oyanmayıb və vəfat edib.

Xatirəsi[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

Bakı şəhərin prospektlərindən biri Fətəli xan Xoyskinin adını daşıyır.
1997-ci ildə Azərbaycanda Xoyskiyə həsr olunmuş poçt markası buraxılıb
Dəfn olduğu yerdə yəni Tbilisi nəbatat bağının ərazisində qəbirüstü abidəsi ucaldılıb.
Bakıda (İstiqlaliyyət küçəsində) Fətəli xan Xoyskinin 1918-ci ildən 1920-ci ilədək yaşamış olduğu evin divarında, barelyef vurulub.
Şəkidə əvvəllər Karl Marks adını daşımış küçəyə onun adı verilib.

Ədəbiyyat[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

Mərdanov M, Tahirzadə Ə. XOYSKİ Fətəli xan İsgəndər xan oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı). — F-İ hərflər. — Bakı: Təhsil, 2019. — III cild. — Səh.: 368–381. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 22 aprel 2021.

Video[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
-[[Kateqoriya:F]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski Fətəli xan]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]]
+[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski Fətəli xan]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]]
 {{Dövlət xadimi
 | adı                          = Fətəli xan Xoyski
 | orijinal adı                 = ''Xoyski Fətəli xan İsgəndər oğlu''
-| Şəkil                        = Khoysky.jpeg
+| Şəkil                        = Fətəli xan Xoyski.png
 | şəklin ölçüsü                =
-| Şəkil məlumat                = Fətəli xan Xoyski, 1906-cı il
+| Şəkil məlumat                = Fətəli xan Xoyski, 1906-cı il.
 | titul                        = Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri
@@ Sətir 44: / Sətir 44: @@
 | doğum tarixi                 = {{Doğum tarixi|1875|12|7}}
-| doğum yeri                   = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
+| doğum yeri                   = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
 | vəfat tarixi                 = {{Vəfat tarixi və yaşı|1920|6|19|1875|12|7}}
 | vəfat yeri                   = Tiflis, Gürcüstan Demokratik Respublikası
@@ Sətir 56: / Sətir 56: @@
 | Commons                      = Fatali Khan Khoyski
-|vəfat səbəbi=                        }}
+|vəfat səbəbi                  = sui-qəsd
+}}
-'''Fətəli xan Xoyski''' – azərbaycanlı ictimai-siyasi xadim, dövlət xadimi, hüquqşünas; 28 may 1918-ci ildə yaranmış Azərbaycan Cümhuriyyətinin əsas qurucularından biri, ilk nazirlər şurası sədri və daxili işlər naziri.
+'''Fətəli xan Xoyski''' (1875–1920) — görkəmli dövlət xadimi; 1918 – 2020-ci illərdə əvvəl Azərbaycan Cümhuriyyətinin nazirlər şurasının sədri və daxili işlər naziri, sonra isə xarici işlər naziri vəzifəsində çalışmışdır.
 == Haqqında məlumatlar ==
-daekabr 1875-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] anadan olub.
+dekabr 1875-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.
 === Təhsili ===
@@ Sətir 73: / Sətir 73: @@
 -ci ilin oktyabrından 1918-ci ilin aprelinədək Bakı şəhər Dumasına rəhbərlik edib.
--ci ilin noyabr ayının 15-dən  1918-ci ilin fevral ayının 10-adək Zaqafqaziya komissarlığı nəzdində xalq maarif komissarı olub.
+-ci ilin noyabr ayının 15-dən  1918-ci ilin fevral ayının 10-dək Zaqafqaziya komissarlığı nəzdində xalq maarif komissarı olub.
 -ci ilin aprel ayından Zaqafqaziya hökumətinin ədliyyə naziri təyin olunub.
@@ Sətir 81: / Sətir 81: @@
 -ci ilin dekabr ayının 26-dan 1919-cu ilin mart ayının 14-dək və
--cu ilin dekabr ayının 24-dən 1920-ci ilin aprel ayının 1-dək Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri vəzifəsində çalışıb.
+-cu ilin dekabr ayının 24-dən 1920-ci ilin aprel ayının 1-dək isə Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri vəzifəsində çalışıb.
 === İctimai-siyasi aktivliyi ===
@@ Sətir 87: / Sətir 87: @@
 [[Şəkil:Группа депутатов Второй Государственной думы.jpeg|left|thumb|Xoyski (sol tərəfdə oturub) İkinci Dövlət dumasının bir qrup deputatı ilə birlikdə.]]
-Zaqafqaziya Seyminin (10 fevral —  26 may 1918) üzvü idi; Müsavat və demokratik bitərəf qrupun fraksiyasına daxil olmuşdur. Müvəqqəti Azərbaycan Milli Şurasının (27 may — 7 dekabr) üzvü. Mayın 27-dən Milli Şuranın icraiyyə komitəsinin sədri olmuşdur.
+Zaqafqaziya Seyminin (10 fevral—26 may 1918) üzvü idi; Müsavat və demokratik bitərəf qrupun fraksiyasına daxil olmuşdur. Müvəqqəti Azərbaycan Milli Şurasının (27 may—7 dekabr) üzvü. Mayın 27-dən Milli Şuranın icraiyyə komitəsinin sədri olmuşdur.
 [[Şəkil:Radiogramma of Fatali Khan Khoyski.jpg|thumb|Xoyskinin Azərbaycanın müstəqilliyinin elan edilməsi barədə bir sıra dövlətlərin xarici işlər nazirlərinə göndərdiyi radioqramın surəti. 30 may 1918-ci il.]]
-Azərbaycan Parlamentinin (7 dekabr 1918 — 27 aprel 1920) üzvü. Zaqafqaziya respublikalarının nümayəndələri konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü idi (25 aprel — 30 may 1919, Tiflis).
+Azərbaycan Parlamentinin (7 dekabr 1918—27 aprel 1920) üzvü. Zaqafqaziya respublikalarının nümayəndələri konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü idi (25 aprel—30 may 1919, Tiflis).
-=== Ölümü ===
+=== Vəfatı ===
 Bakıda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Tiflisə köçmüş, orada 19 iyun 1920-ci il tarixdə erməni-qatil tərəfindən qətlə yetirilmişdir. Dəfn mərasimini Tiflisdəki İran konsulluğu təşkil edib.
@@ Sətir 105: / Sətir 105: @@
 Oğlu: Murad Bakıda nəqliyyat idarəsində çalışıb.
-Kiçik oğlu: Ənvər Moskvada əməliyyat olunduqdan sonra diabet xəstəliyi səbəbində narkozdan sonra oyanmayıb və vəfat edib.
+Kiçik oğlu: Ənvər Moskvada əməliyyat olunduqdan sonra diabet xəstəliyi səbəbindən narkozdan sonra oyanmayıb və vəfat edib.
 === Xatirəsi ===
@@ Sətir 115: / Sətir 115: @@
 * Şəkidə əvvəllər Karl Marks adını daşımış küçəyə onun adı verilib.
-== Həmçinin, bax: ==
+== Ədəbiyyat ==
-* [[Xoyskilər]]
+# {{kitab3
+ | müəllif         = Mərdanov M, [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.]]
+ | hissə           = XOYSKİ Fətəli xan İsgəndər xan oğlu
+ | hissənin linki  = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/abdulla-b%C9%99y-%C9%99f%C9%99ndizad%C9%99
+ | başlıq          = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı)
+ | orijinal        =
+ | link            =
+ | vikimənbə       =
+ | cavabdeh        =
+ | nəşr            = F-İ hərflər
+ | yer             =  Bakı
+ | nəşriyyat       =  Təhsil
+ | il              =  2019
+ | cild            =  III
+ | səhifə          =  368–381
+ | sütunlar        =
+ | səhifələr       =
+ | seriya          =
+ | isbn            =
+ | doi             =
+ | tiraj           =
+ | archiveurl      = https://web.archive.org/web/20210422132317/https://tahirzade.shaki.info/arxiv/f%C9%99t%C9%99li-xan-xoyski
+ | archivedate     = 22 Apr 2021
+ | ref             =
+}}
-=== Video ===
+== Video ==
 <youtube width="300" height="180">W8ySO-cZFBo</youtube>
+{{Yoxlanılmış məqalə}}
 [[azb:فتحعلی خان خویسکی]][[az:Fətəli xan Xoyski]][[ca:Fatali Khan Khoyski]][[cs:Fatali khan Khoyski]][[de:Fətəli Xan Xoyski]][[en:Fatali Khan Khoyski]][[es:Fətəli xan Xoyski]][[fa:فتحعلی‌خان خویسکی]][[fr:Fatali Khan Khoyski]][[hy:Ֆաթալի խան Խոյսկի]][[id:Fatali Khan Khoyski]][[it:Fatali Khan Khoyski]][[ka:ფათალი ხან ხოისკი]][[kk:Фатали Хан Искендер оглы Хойски]][[pl:Fətəli xan Xoyski]][[pnb:فتح علی خان خوئیسکی]][[ro:Fatali Khan Khoyski]][[ru:Хойский, Фатали Хан Искендер оглы]][[tr:Fetali Han Hoyski]][[uk:Фаталі Хан Хойський]][[ur:فتح علی خان خوئیسکی]]