Fətəli xan Xoyski: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
(2 redaktor tərəfindən edilmiş 16 dəyişiklik göstərilmir) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
[[Kateqoriya: | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski Fətəli xan]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]] | ||
{{Dövlət xadimi | {{Dövlət xadimi | ||
| adı = Fətəli xan Xoyski | | adı = Fətəli xan Xoyski | ||
| orijinal adı = | | orijinal adı = ''Xoyski Fətəli xan İsgəndər oğlu'' | ||
| Şəkil = | | Şəkil = Fətəli xan Xoyski.png | ||
| şəklin ölçüsü = | | şəklin ölçüsü = | ||
| Şəkil məlumat = Fətəli xan Xoyski, 1906-cı il | | Şəkil məlumat = Fətəli xan Xoyski, 1906-cı il. | ||
| titul = Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri | | titul = Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri | ||
Sətir 27: | Sətir 27: | ||
| xələfi_3 = Nəsib bəy Yusifbəyli | | xələfi_3 = Nəsib bəy Yusifbəyli | ||
| titul_4 = Azərbaycan | | titul_4 = Azərbaycan Cümhuriyyətinin daxili işlər naziri | ||
| bayraq_4 = Coat_of_arms_of_Azerbaijan.svg | | bayraq_4 = Coat_of_arms_of_Azerbaijan.svg | ||
| bayraq2_4 = Flag of Azerbaijan 1918.svg | | bayraq2_4 = Flag of Azerbaijan 1918.svg | ||
Sətir 44: | Sətir 44: | ||
| doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1875|12|7}} | | doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1875|12|7}} | ||
| doğum yeri = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}} | | doğum yeri = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}} | ||
| vəfat tarixi = {{Vəfat tarixi və yaşı|1920|6|19|1875|12|7}} | | vəfat tarixi = {{Vəfat tarixi və yaşı|1920|6|19|1875|12|7}} | ||
| vəfat yeri = Tiflis, Gürcüstan Demokratik Respublikası | | vəfat yeri = Tiflis, Gürcüstan Demokratik Respublikası | ||
Sətir 53: | Sətir 53: | ||
| uşağı = [[Tamara xanım Xoyskaya]] | | uşağı = [[Tamara xanım Xoyskaya]] | ||
| təhsili = Moskva Universiteti (1897) | | təhsili = Moskva Universiteti (1897) | ||
| imzası = | | imzası = Fatali_Khan_Khoyski_signature.jpg | ||
| Commons = | | Commons = Fatali Khan Khoyski | ||
'''Fətəli xan Xoyski''' | |vəfat səbəbi = sui-qəsd | ||
}} | |||
'''Fətəli xan Xoyski''' (1875–1920) — görkəmli dövlət xadimi; 1918 – 2020-ci illərdə əvvəl Azərbaycan Cümhuriyyətinin nazirlər şurasının sədri və daxili işlər naziri, sonra isə xarici işlər naziri vəzifəsində çalışmışdır. | |||
== Haqqında məlumatlar == | == Haqqında məlumatlar == | ||
7 | 7 dekabr 1875-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub. | ||
=== Təhsili === | === Təhsili === | ||
Sətir 68: | Sətir 69: | ||
=== Əmək fəaliyyəti === | === Əmək fəaliyyəti === | ||
1897 – 1907-ci illərdə əvvəl Yelizavetpol dairə məhkəməsi yanında məhkəmə vəzifələri üçün kiçik namizəd təyin | 1897 – 1907-ci illərdə əvvəl Yelizavetpol dairə məhkəməsi yanında məhkəmə vəzifələri üçün kiçik namizəd təyin olunub; sonra Kutaisi, Zuqdidi və Suxumidə bir neçə il məhkəmə-hüquq sahəsində vəzifələr tutub. | ||
1917-ci ilin oktyabrından 1918-ci ilin aprelinədək Bakı şəhər Dumasına rəhbərlik edib. | 1917-ci ilin oktyabrından 1918-ci ilin aprelinədək Bakı şəhər Dumasına rəhbərlik edib. | ||
1917-ci ilin noyabr ayının 15-dən 1918-ci ilin fevral ayının 10- | 1917-ci ilin noyabr ayının 15-dən 1918-ci ilin fevral ayının 10-dək Zaqafqaziya komissarlığı nəzdində xalq maarif komissarı olub. | ||
1918-ci ilin aprel ayından | 1918-ci ilin aprel ayından Zaqafqaziya hökumətinin ədliyyə naziri təyin olunub. | ||
1918-ci ilin may ayının 28-dən iyun ayının 17-dək Azərbaycan Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının sədri, eyni vaxtda daxili işlər naziri, | |||
1918-ci ilin dekabr ayının 26-dan 1919-cu ilin mart ayının 14-dək və | |||
1919-cu ilin dekabr ayının 24-dən 1920-ci ilin aprel ayının 1-dək isə Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri vəzifəsində çalışıb. | |||
=== İctimai-siyasi aktivliyi === | === İctimai-siyasi aktivliyi === | ||
Sətir 80: | Sətir 87: | ||
[[Şəkil:Группа депутатов Второй Государственной думы.jpeg|left|thumb|Xoyski (sol tərəfdə oturub) İkinci Dövlət dumasının bir qrup deputatı ilə birlikdə.]] | [[Şəkil:Группа депутатов Второй Государственной думы.jpeg|left|thumb|Xoyski (sol tərəfdə oturub) İkinci Dövlət dumasının bir qrup deputatı ilə birlikdə.]] | ||
Zaqafqaziya Seyminin (10 | Zaqafqaziya Seyminin (10 fevral—26 may 1918) üzvü idi; Müsavat və demokratik bitərəf qrupun fraksiyasına daxil olmuşdur. Müvəqqəti Azərbaycan Milli Şurasının (27 may—7 dekabr) üzvü. Mayın 27-dən Milli Şuranın icraiyyə komitəsinin sədri olmuşdur. | ||
[[Şəkil:Radiogramma of Fatali Khan Khoyski.jpg|thumb|Xoyskinin Azərbaycanın müstəqilliyinin elan edilməsi barədə bir sıra dövlətlərin xarici işlər nazirlərinə göndərdiyi radioqramın surəti. 30 may 1918-ci il.]] | |||
Azərbaycan Parlamentinin (7 dekabr 1918—27 aprel 1920) üzvü. Zaqafqaziya respublikalarının nümayəndələri konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü idi (25 aprel—30 may 1919, Tiflis). | |||
=== | === Vəfatı === | ||
Bakıda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Tiflisə köçmüş, orada 19 iyun 1920-ci il tarixdə erməni-qatil tərəfindən qətlə yetirilmişdir. Dəfn mərasimini Tiflisdəki İran konsulluğu təşkil edib. | |||
== | === Ailəsi === | ||
İslamı qəbul edərək Ceyran xanım adını almış Yevqeniya Vasilevna ilə evli olub. | |||
Üç uşağı vardı: qızı [[Tamara xanım Xoyskaya|Tamara]] (1902-1990) və iki oğlu Murad (1910-1973) və Ənvər (1914-1935). | |||
Qızı Tamara xanım Azərbaycan SSR {{KP MK}}-nın sədri, Azərbaycan SSR maliyyə xalq komissarı və Tacikistan SSR Kommunist Partiyası MK-nın birinci katibi vəzifəsində işləmiş Mirzə Davud Hüseynova ərə getmişdir. | |||
Oğlu: Murad Bakıda nəqliyyat idarəsində çalışıb. | |||
== Xatirəsi == | Kiçik oğlu: Ənvər Moskvada əməliyyat olunduqdan sonra diabet xəstəliyi səbəbindən narkozdan sonra oyanmayıb və vəfat edib. | ||
=== Xatirəsi === | |||
[[Şəkil:Stamp of Azerbaijan 441.jpg|thumb|right|250px|Anadan olmasının 120 illiyi münasibəti ilə buraxılmış marka]] | [[Şəkil:Stamp of Azerbaijan 441.jpg|thumb|right|250px|Anadan olmasının 120 illiyi münasibəti ilə buraxılmış marka]] | ||
* Bakı şəhərin prospektlərindən biri Fətəli xan Xoyskinin adını daşıyır | * Bakı şəhərin prospektlərindən biri Fətəli xan Xoyskinin adını daşıyır. | ||
* 1997-ci ildə Azərbaycanda Xoyskiyə həsr olunmuş poçt markası | * 1997-ci ildə Azərbaycanda Xoyskiyə həsr olunmuş poçt markası buraxılıb | ||
* Dəfn olduğu yerdə yəni Tbilisi nəbatat bağının ərazisində qəbirüstü abidəsi ucaldılıb | * Dəfn olduğu yerdə yəni Tbilisi nəbatat bağının ərazisində qəbirüstü abidəsi ucaldılıb. | ||
* Bakıda ( | * Bakıda (İstiqlaliyyət küçəsində) Fətəli xan Xoyskinin 1918-ci ildən 1920-ci ilədək yaşamış olduğu evin divarında, barelyef vurulub. | ||
* Şəkidə əvvəllər Karl Marks adını daşımış | * Şəkidə əvvəllər Karl Marks adını daşımış küçəyə onun adı verilib. | ||
== | == Ədəbiyyat == | ||
# {{kitab3 | |||
| müəllif = Mərdanov M, [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.]] | |||
| hissə = XOYSKİ Fətəli xan İsgəndər xan oğlu | |||
| hissənin linki = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/abdulla-b%C9%99y-%C9%99f%C9%99ndizad%C9%99 | |||
| başlıq = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı) | |||
| orijinal = | |||
| link = | |||
| vikimənbə = | |||
| cavabdeh = | |||
| nəşr = F-İ hərflər | |||
| yer = Bakı | |||
| nəşriyyat = Təhsil | |||
| il = 2019 | |||
| cild = III | |||
| səhifə = 368–381 | |||
| sütunlar = | |||
| səhifələr = | |||
| seriya = | |||
| isbn = | |||
| doi = | |||
| tiraj = | |||
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20210422132317/https://tahirzade.shaki.info/arxiv/f%C9%99t%C9%99li-xan-xoyski | |||
| archivedate = 22 Apr 2021 | |||
| ref = | |||
}} | |||
== | == Video == | ||
<youtube width="300" height="180">W8ySO-cZFBo</youtube> | |||
{{Yoxlanılmış məqalə}} | |||
{{ | |||
[[azb:فتحعلی خان خویسکی]][[az:Fətəli xan Xoyski]][[ca:Fatali Khan Khoyski]][[cs:Fatali khan Khoyski]][[de:Fətəli Xan Xoyski]][[en:Fatali Khan Khoyski]][[es:Fətəli xan Xoyski]][[fa:فتحعلیخان خویسکی]][[fr:Fatali Khan Khoyski]][[hy:Ֆաթալի խան Խոյսկի]][[id:Fatali Khan Khoyski]][[it:Fatali Khan Khoyski]][[ka:ფათალი ხან ხოისკი]][[kk:Фатали Хан Искендер оглы Хойски]][[pl:Fətəli xan Xoyski]][[pnb:فتح علی خان خوئیسکی]][[ro:Fatali Khan Khoyski]][[ru:Хойский, Фатали Хан Искендер оглы]][[tr:Fetali Han Hoyski]][[uk:Фаталі Хан Хойський]][[ur:فتح علی خان خوئیسکی]] | |||
Səhifəsinin 17:32, 19 iyun 2024 tarixinə olan son versiyası
Fətəli xan Xoyski | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Xoyski Fətəli xan İsgəndər oğlu | |||||||
Fətəli xan Xoyski, 1906-cı il. | |||||||
|
|||||||
Sələfi | Məmməd Yusif Cəfərov | ||||||
Xələfi | vəzifə ləğv edilib | ||||||
|
|||||||
Sələfi | Əlimərdan bəy Topçubaşov | ||||||
Xələfi | Məmməd Yusif Cəfərov | ||||||
|
|||||||
Sələfi | vəzifə təsis edilib | ||||||
Xələfi | Nəsib bəy Yusifbəyli | ||||||
|
|||||||
Sələfi | vəzifə təsis edilib | ||||||
Xələfi | Behbud xan Cavanşir | ||||||
|
|||||||
Sələfi | Xəlil bəy Xasməmmədov | ||||||
Xələfi | Teymur bəy Makinski | ||||||
Doğum tarixi | 7 dekabr 1875 | ||||||
Doğum yeri | Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası | ||||||
Vəfat tarixi | 19 iyun 1920 (44 yaşında) | ||||||
Vəfat yeri | Tiflis, Gürcüstan Demokratik Respublikası | ||||||
Vəfat səbəbi | sui-qəsd | ||||||
Atası | İskəndər xan Xoyski | ||||||
Uşağı | Tamara xanım Xoyskaya | ||||||
Təhsili | Moskva Universiteti (1897) | ||||||
Avtoqraf | |||||||
Commonsda da Fətəli xan Xoyski ilə əlaqəli mediafayllar var |
Fətəli xan Xoyski (1875–1920) — görkəmli dövlət xadimi; 1918 – 2020-ci illərdə əvvəl Azərbaycan Cümhuriyyətinin nazirlər şurasının sədri və daxili işlər naziri, sonra isə xarici işlər naziri vəzifəsində çalışmışdır.
Haqqında məlumatlar[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
7 dekabr 1875-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.
Təhsili[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
Yelizavetpol gimnaziyasını bitirib.
1897-cı ildə Moskva Universitetinin hüquq fakültəsini bitirib.
Əmək fəaliyyəti[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
1897 – 1907-ci illərdə əvvəl Yelizavetpol dairə məhkəməsi yanında məhkəmə vəzifələri üçün kiçik namizəd təyin olunub; sonra Kutaisi, Zuqdidi və Suxumidə bir neçə il məhkəmə-hüquq sahəsində vəzifələr tutub.
1917-ci ilin oktyabrından 1918-ci ilin aprelinədək Bakı şəhər Dumasına rəhbərlik edib.
1917-ci ilin noyabr ayının 15-dən 1918-ci ilin fevral ayının 10-dək Zaqafqaziya komissarlığı nəzdində xalq maarif komissarı olub.
1918-ci ilin aprel ayından Zaqafqaziya hökumətinin ədliyyə naziri təyin olunub.
1918-ci ilin may ayının 28-dən iyun ayının 17-dək Azərbaycan Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının sədri, eyni vaxtda daxili işlər naziri,
1918-ci ilin dekabr ayının 26-dan 1919-cu ilin mart ayının 14-dək və
1919-cu ilin dekabr ayının 24-dən 1920-ci ilin aprel ayının 1-dək isə Azərbaycan Cümhuriyyətinin xarici işlər naziri vəzifəsində çalışıb.
İctimai-siyasi aktivliyi[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
1907-ci ildə Rusiya imperiyasının II Dövlət dumasına deputat seçilib.
Zaqafqaziya Seyminin (10 fevral—26 may 1918) üzvü idi; Müsavat və demokratik bitərəf qrupun fraksiyasına daxil olmuşdur. Müvəqqəti Azərbaycan Milli Şurasının (27 may—7 dekabr) üzvü. Mayın 27-dən Milli Şuranın icraiyyə komitəsinin sədri olmuşdur.
Azərbaycan Parlamentinin (7 dekabr 1918—27 aprel 1920) üzvü. Zaqafqaziya respublikalarının nümayəndələri konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü idi (25 aprel—30 may 1919, Tiflis).
Vəfatı[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
Bakıda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Tiflisə köçmüş, orada 19 iyun 1920-ci il tarixdə erməni-qatil tərəfindən qətlə yetirilmişdir. Dəfn mərasimini Tiflisdəki İran konsulluğu təşkil edib.
Ailəsi[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
İslamı qəbul edərək Ceyran xanım adını almış Yevqeniya Vasilevna ilə evli olub.
Üç uşağı vardı: qızı Tamara (1902-1990) və iki oğlu Murad (1910-1973) və Ənvər (1914-1935).
Qızı Tamara xanım Azərbaycan SSR KP MK-nın sədri, Azərbaycan SSR maliyyə xalq komissarı və Tacikistan SSR Kommunist Partiyası MK-nın birinci katibi vəzifəsində işləmiş Mirzə Davud Hüseynova ərə getmişdir.
Oğlu: Murad Bakıda nəqliyyat idarəsində çalışıb.
Kiçik oğlu: Ənvər Moskvada əməliyyat olunduqdan sonra diabet xəstəliyi səbəbindən narkozdan sonra oyanmayıb və vəfat edib.
Xatirəsi[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
- Bakı şəhərin prospektlərindən biri Fətəli xan Xoyskinin adını daşıyır.
- 1997-ci ildə Azərbaycanda Xoyskiyə həsr olunmuş poçt markası buraxılıb
- Dəfn olduğu yerdə yəni Tbilisi nəbatat bağının ərazisində qəbirüstü abidəsi ucaldılıb.
- Bakıda (İstiqlaliyyət küçəsində) Fətəli xan Xoyskinin 1918-ci ildən 1920-ci ilədək yaşamış olduğu evin divarında, barelyef vurulub.
- Şəkidə əvvəllər Karl Marks adını daşımış küçəyə onun adı verilib.
Ədəbiyyat[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
- Mərdanov M, Tahirzadə Ə. XOYSKİ Fətəli xan İsgəndər xan oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı). — F-İ hərflər. — Bakı: Təhsil, 2019. — III cild. — Səh.: 368–381. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 22 aprel 2021.
Video[Vizual/Mobil redaktə | HTML redaktə]
© 2019 – 2024 Şəki Ensiklopediyası Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur. |
- F
- Şəxslər (familiya sırası ilə)
- Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər
- Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri
- 1875-ci ildə doğulanlar
- 7 dekabrda doğulanlar
- Dekabrda doğulanlar
- 19 iyunda vəfat edənlər
- İyunda vəfat edənlər
- 1920-ci ildə vəfat edənlər
- Dövlət xadimləri
- Şəxslər (ad sırası ilə)
- Şəki Ensiklopediyası:Yoxlanılmış məqalələr əlifba sırası ilə