Pyotr Babayev: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası materialı
(Səhifəni 'Kateqoriya:P{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}{{Şəxs |adı = Pyotr Babayev |orijinal adı = P...' ilə yarat)
 
Redaktənin izahı yoxdur
 
(2 redaktor tərəfindən edilmiş 37 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:P]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]{{Şəxs
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]
  |adı             = Pyotr Babayev
{{Şəxs
  |orijinal adı     = Pyotr Akimoviç Babayev
  |Adı             = Pyotr Babayev
  |Şəkil            = Babaev PA.jpg
  |Tam adı         = Babayev Pyotr Akimoviç {{dil-ru|Пётр Акимович Бабаев}}
  |şəklin ölçüsü    = 200
|Piktoqram        = bio <!--“bio” sözünü yazar, kitab, diplomat, filosof, newspaper, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi və s. variantlarından (bütün variantlar burada: [[Şəki Ensiklopediyası:Layihə/Piktoqramlar]]) hər hansı biri ilə əvəz edə bilərsiniz-->
  |şəklin izahı    =  
  |Şəkil            = Pyotr_Babayev.png
  |digər adı        =  
  |Şəklin ölçüsü    =  
  |doğum tarixi    = {{Doğum tarixi|1883|10|6}}
  |Şəklin izahı    = Pyotr Babayev.
  |doğum yeri      =  
  |Digər adı        =  
  |vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi və yaşı|1920|4|25|1883|10|6}}
  |Doğum tarixi    = {{Doğum tarixi|1883|6|10}} (29 may)
  |vəfat yeri      =  
  |Doğum yeri      = Kasimov, Ryazan quberniyası, {{Rusİmp}}
  |vəfat səbəbi    =  
  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi və yaşı|1920|4|25|1883|10|6}}
  |dəfn yeri        =  
  |Vəfat yeri      = Moskva, {{RSFSR}}
  |vətəndaşlığı     =  
  |Vəfat səbəbi    = vərəm
  |milliyyəti      =  
  |Dəfn yeri        =  
  |atası            = Həkim Baba
  |Vətəndaşlığı     = {{Rusİmp}}→{{RSFSR}}
|Həyat yoldaşı    =  
  |Uşağı            = Valentina Petrovna Bagina
|Partnyoru        =  
  |atası            = Həkim Babayev
  |anası            = Lyubov Qriqoriyeva
  |anası            = Lyubov Qriqoriyeva
  |dini             =  
  |Milliyəti        =
  |ixtisası         =  
|Dini             =  
  |təhsili         =  
  |İxtisası         =  
  |fəaliyyəti       =  
  |Təhsili         =  
  |fəaliyyət illəri =  
  |Fəaliyyəti       =  
  |tanınır         =  
  |Fəaliyyət illəri =  
  |mükafatları     =  
  |Tanınır         =  
  |imzası           =  
  |Mükafatları     = {{4-cü dərəcəli Georgiyev xaçı}}
  |imzanın ölçüsü  =
  |İmzası           =  
|imzanın izahı    =
  |Saytı           =  
|saytı           =  
  |Commons          =  
  |vikianbar        =  
}}
}}
'''Pyotr Babayev''' (1883–1920) — azərbaycan əsilli məşhur Rusiya inqilabçısı və ictimai-siyasi xadimi, Moskva şəhər Sokolniki rayon sovetinin sədri.


'''Pyotr Akimoviç Babayev'''  — azərbaycan əsilli rus inqilabçısı. [[XX əsr]]in əvvəllərindən üç rus inqilabında fəal iştirak etmişdir. [[1918]]-ci ildən [[Moskva]] Sokolniki rayon RK(b)P-nın katibi, rayon sovetinin sədri. Onun adı bir sıra müəssisələr parklar və kücələrin adında əbədiləşdirilmişdir. 1922-ci ildə Abrikosovun  [[Moskva]]dakı qənnadı fabrikinə Pyotr Babayevin adı verilmışdır. Hazırda  ОАО – "Babayev qənnadı konserni" ASC adlanır. Şəki şəhərində Pyotr Babayevin adıyla mədəniyyət və istirahət parkı fəaliyyət göstərir. Burada onun büstü qoyulmuşdur.
== Haqında məlumatlar ==
10 iyun (29 may) 1883-cü il tarixdə Rusiya İmperiyasının Ryazan quberniyasındakı Kasimov şəhərində anadan olub.  


== Həyatı ==
=== Təhsili ===
1891 – 1896-cı illərdə Kasimovda dördillik ibtidai təhsil alıb.


Pyotr Babayev [[10 iyun]] [[1883]]-cü ildə [[Ryazan]] quberniyasının Kasimov şəhərində azərbaycanlı loğman, təbib Həkim Baba(Həkim Babayev) ailəsində dünyaya gəlmışdir. Atası Həkim Baba(Həkim Babayev)  [Şəki şəhəri] də(Nuxa) anadan olmuşdur. [[1878]]-ci ildə fəhlə iğtişaşlarının təşkilatçısı kimi [[Ryazan]]a sürgün olunmuşdur.
1896 – 1901-ci illərdə kiçik bir mexaniki zavodda şagird olub.   


Sürgün həyatı dövründə Kasimov şəhərində zavodda fəhlə işləyən Həkim Baba(Həkim Babayev) , burada Lyubov Qriqoriyeva ilə ailə həyatı qurmuşdur. Bu evlilikdən onların 8 uşağı — Antonina, Pyotr, İlyas, Dmitrı, İvan, Sonya, Qeorqi və Polina dünyaya gəlmişdir. Həkim Baba(Həkim Babayev) övladlarına azərbaycanlı adları vermək istəsə də, mövcüd dini qanunlar və Rusiya imperiyasınin ənənələrinə əsasən buna icazə verilməmışdır. İbtidai təhsilini başa vurmamış 13 yaşlı P.Babayev Ryazanda olan mexaniki fabrikdə usta köməkçisi kimi işləyır. Sonrakı dövrdə uzun müddət sənətinə uyğun iş tapa bilməyən P.Babayev Baltik donanmasına matros kimi hərbi xidmətə çağrılır. Burada o [[Rusiya]] Sosial Demokrat bolşeviklər partiyasına üzv olur. [[1905]]-ci il inqilabında yüksək təşkilatçılıq qabiliyyəti ilə fərqlənən P.Babayev sonralar I dünya müharibəsində iştirak edir. [[1916]]-cı ildə Petroqrad patron zavodunda işləmək ücün cəbhədən geri çağrılır, fəal təşviqatçı və təşkilatçı kimi həyatını bütünlükdə siyasi fəaliyyətə həsr edir. [[1917]]-ci il iyul çıxışlarında və oktyabr çevrilişində yaxından iştirak edir. [[1818]]-ci ildən Moskva Sokolniki rayon partiya komitəsinin katibi olan P.Babayev [[1920]]-ci il aprelin 25-də vərəm xəstəliyindən vəfat etmışdir.
=== Hərbi xidmətdə ===
1904-cü ildə hərbi xidmətə çağırılıb. Baltik donanmasında xidmət etməyə başlayıb. Sonra səhhəti ilə əlaqədar donanmadan çıxarılaraq piyada qoşunlarında xidmət etməyə göndərilib. Rus-yapon müharibəsində (1904–1905) iştirak edib. Daha sonra iki il Yekaterinoslavdakı ehtiyatda olan Perekop alayının emalatxanasında yaxşı bir çilingər kimi xidmət edib. 1912-ci ildə hərbi xidmətdən tərxis olunub.


== Mənbə ==
1914 – 1916-cı illərdə yenidən hərbi xidmətdə olub, Almaniya cəbhəsində vuruşub və Georgiyev xaçı ilə təltif olunub.
*[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%B5%D0%B2,_%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%90%D0%BA%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 Бабаев,Пётр Акимович]
 
*[http://www.biografija.ru/biography/babaev-petr-akimovich.htmБабаев Петр Акимович]
=== Siyasi aktivliyi ===
*[http://shkolazhizni.ru/archive/0/n-12385/ Кто он, Петр Бабаев, чьим именем названа кондитерская фабрика в Москве]
1905-ci ildə – Baltik donanmasında hərbi xidmətdə olarkən Rusiya Sosial-Demokrat Fəhlə Partiyasına üzv olub. Bundan sonra matroslar arasında aktiv siyasi təbliğatla məşğul olmağa başlayıb. Dəfələrlə həbs edilərək cəza kamerasında salınıb.
*[http://gorodec-foto.narod.ru/Book7-3.html Города и районы Рязанской области: Историко-краеведческие очерки]
 
[[ru:Бабаев, Пётр Акимович]] [[az:Pyotr Babayev]]
1917-ci il Fevral inqilabında aktiv fəaliyyət göstərib. 10 iyun 1917-ci il tarixdə Patron zavodunun əmək kollektivinin əksəriyyətinin səsi ilə (2848 nəfərdən 2357) Patron zavodunun Zavod komitəsinin üzvü seçilib. Bir neçə gündən sonra isə Petroqrad Fəhlə və Əsgər Deputatları Sovetinin üzvü seçilib.
 
=== Əmək fəaliyyəti ===
1901 – 1904-cü illərdə ixtisasına uyğun iş axtarmaq üçün əvvəl Volqaboyunu, sonra isə Şimali Qafqazı gəzmiş, müxtəlif yerlərdə ixtisassız fəhlə kimi qara işlərdə çalışmışdır. Bir müddət isə bir paroxodun əvvəl qazanxanasında ocaqçı, sonra isə həmin paroxodun maşinistinin köməkçisi olub.
 
1912-ci ildə hərbi xidmətdən tərxis edildikdən sonra həyat yoldaşı ilə birlikdə Moskvaya gedib və 1914-cü ilədək – yenidən hərbi xidmətə çağırılanadək, Sokolniki tramvay təmiri parkında çilingər işləyib.
 
1916-cı ilin əvvəllərində həm səhhətinə görə və həm də yüksək ixtisaslı mütəxəssis olduğuna görə cəbhədən geri çağırılaraq Petroqrad hərbi zavoduna işləməyə göndərilib.
 
1918-ci ildə bir müddət RK(b)P-nın əvvəl Tambov şəhər partiya komitəsinin, sonra isə Moskva şəhər Sokolniki rayon partiya komitəsinin katibi olub.
 
1919-cu ildə Moskva şəhər Sokolniki rayon sovetinin sədri seçilib və vəfatına qədər həmin vəzifədə çalışıb.
 
===Vəfatı===
25 aprel 1920-ci il tarixdə – 36 yaşında, Moskvada vərəmdən vəfat edib.
 
=== Ailəsi ===
Atası 1878-ci il Nuxa (indiki Şəki) fəhlə tətillərinin təşkilatçısı kimi Nuxadan Kasimova sürgün olunmuş Həkim Babayev, anası isə Kasimov sakinini olan Lyubov Qriqoriyeva adlı bir rus qadın idi. 1907-ci ildə hərbi xidməti başa çatdıqdan sonra Natalya Petrovna Kuznetsova adlı rus qadınla ailə qurub. Bu nikahdan Valentina adlı qızları doğulub.
 
=== Xatirəsi ===
1922-ci ildə Moskvadakı məşhur Abrikosova şirniyyat fabrikinə Pyotr Babayevin adı verilib.
 
1984-cü ildə Azərbaycan {{KP MK}} Pyotr Babayevin anadan olmasının 100 illik yubileyini keçirmək barədə qərar qəbul etmişdir. Bu münasibətlə [[V.İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsal Birliyi|V.İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsal Birliyinin]] 3 №-li filialına və Şəki rayonundakı üzümçülük sovxozuna Pyotr Babayevin adı verilmiş, Şəkidə onun adını daşıyan mədəniyyət və istirahət parkı salınmış və həmin parkda onun büstü qoyulmuşdur. Pyotr Babayevin Şəkidə keçirilmiş 100 illik yubiley tədbirində onun Moskvada yaşayan qızı Valentina Petrovna Bagina da iştirak etmişdir.
 
== Ədəbiyyat ==
# {{ŞAZ|1|59-60}};
# {{Sayta istinad2|url=http://www.anl.az/down/meqale/525/2014/fevral/355568.htm |author =Salam A. |authorlink=Akif Salam |title=Azərbaycan övladları, Rusiya övladları|subtitle= Pyotr Babayev kim və haralı olub? |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210424214720/http://www.anl.az/down/meqale/525/2014/fevral/355568.htm |archivedate= 24 Apr 2021|lang=az |showlang=|responsible=  |website=www.anl.az |websiteurl=http://www.anl.az/ |type= |date=27.02.2014|accessdate= 05.10.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}.
 
{{Yoxlanılmış məqalə}}
 
[[ru:Бабаев, Пётр Акимович]][[az:Pyotr Babayev]]

Səhifəsinin 21:13, 10 iyun 2024 tarixinə olan son versiyası

Pyotr Babayev
Babayev Pyotr Akimoviç rus.: Пётр Акимович Бабаев
Pyotr Babayev
Pyotr Babayev.
Doğum tarixi 10 iyun 1883(1883-06-10) (29 may)
Doğum yeri Kasimov, Ryazan quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi 25 aprel 1920 (36 yaşında)
Vəfat yeri Moskva, RSFSR
Vəfat səbəbi vərəm
Uşağı Valentina Petrovna Bagina
Atası Həkim Babayev
Anası Lyubov Qriqoriyeva
Vətəndaşlıq Rusiya İmperiyası RSFSR
Mükafatları

Pyotr Babayev (1883–1920) — azərbaycan əsilli məşhur Rusiya inqilabçısı və ictimai-siyasi xadimi, Moskva şəhər Sokolniki rayon sovetinin sədri.

Haqında məlumatlar[Vizual redaktə | HTML redaktə]

10 iyun (29 may) 1883-cü il tarixdə Rusiya İmperiyasının Ryazan quberniyasındakı Kasimov şəhərində anadan olub.

Təhsili[Vizual redaktə | HTML redaktə]

1891 – 1896-cı illərdə Kasimovda dördillik ibtidai təhsil alıb.

1896 – 1901-ci illərdə kiçik bir mexaniki zavodda şagird olub.

Hərbi xidmətdə[Vizual redaktə | HTML redaktə]

1904-cü ildə hərbi xidmətə çağırılıb. Baltik donanmasında xidmət etməyə başlayıb. Sonra səhhəti ilə əlaqədar donanmadan çıxarılaraq piyada qoşunlarında xidmət etməyə göndərilib. Rus-yapon müharibəsində (1904–1905) iştirak edib. Daha sonra iki il Yekaterinoslavdakı ehtiyatda olan Perekop alayının emalatxanasında yaxşı bir çilingər kimi xidmət edib. 1912-ci ildə hərbi xidmətdən tərxis olunub.

1914 – 1916-cı illərdə yenidən hərbi xidmətdə olub, Almaniya cəbhəsində vuruşub və Georgiyev xaçı ilə təltif olunub.

Siyasi aktivliyi[Vizual redaktə | HTML redaktə]

1905-ci ildə – Baltik donanmasında hərbi xidmətdə olarkən Rusiya Sosial-Demokrat Fəhlə Partiyasına üzv olub. Bundan sonra matroslar arasında aktiv siyasi təbliğatla məşğul olmağa başlayıb. Dəfələrlə həbs edilərək cəza kamerasında salınıb.

1917-ci il Fevral inqilabında aktiv fəaliyyət göstərib. 10 iyun 1917-ci il tarixdə Patron zavodunun əmək kollektivinin əksəriyyətinin səsi ilə (2848 nəfərdən 2357) Patron zavodunun Zavod komitəsinin üzvü seçilib. Bir neçə gündən sonra isə Petroqrad Fəhlə və Əsgər Deputatları Sovetinin üzvü seçilib.

Əmək fəaliyyəti[Vizual redaktə | HTML redaktə]

1901 – 1904-cü illərdə ixtisasına uyğun iş axtarmaq üçün əvvəl Volqaboyunu, sonra isə Şimali Qafqazı gəzmiş, müxtəlif yerlərdə ixtisassız fəhlə kimi qara işlərdə çalışmışdır. Bir müddət isə bir paroxodun əvvəl qazanxanasında ocaqçı, sonra isə həmin paroxodun maşinistinin köməkçisi olub.

1912-ci ildə hərbi xidmətdən tərxis edildikdən sonra həyat yoldaşı ilə birlikdə Moskvaya gedib və 1914-cü ilədək – yenidən hərbi xidmətə çağırılanadək, Sokolniki tramvay təmiri parkında çilingər işləyib.

1916-cı ilin əvvəllərində həm səhhətinə görə və həm də yüksək ixtisaslı mütəxəssis olduğuna görə cəbhədən geri çağırılaraq Petroqrad hərbi zavoduna işləməyə göndərilib.

1918-ci ildə bir müddət RK(b)P-nın əvvəl Tambov şəhər partiya komitəsinin, sonra isə Moskva şəhər Sokolniki rayon partiya komitəsinin katibi olub.

1919-cu ildə Moskva şəhər Sokolniki rayon sovetinin sədri seçilib və vəfatına qədər həmin vəzifədə çalışıb.

Vəfatı[Vizual redaktə | HTML redaktə]

25 aprel 1920-ci il tarixdə – 36 yaşında, Moskvada vərəmdən vəfat edib.

Ailəsi[Vizual redaktə | HTML redaktə]

Atası 1878-ci il Nuxa (indiki Şəki) fəhlə tətillərinin təşkilatçısı kimi Nuxadan Kasimova sürgün olunmuş Həkim Babayev, anası isə Kasimov sakinini olan Lyubov Qriqoriyeva adlı bir rus qadın idi. 1907-ci ildə hərbi xidməti başa çatdıqdan sonra Natalya Petrovna Kuznetsova adlı rus qadınla ailə qurub. Bu nikahdan Valentina adlı qızları doğulub.

Xatirəsi[Vizual redaktə | HTML redaktə]

1922-ci ildə Moskvadakı məşhur Abrikosova şirniyyat fabrikinə Pyotr Babayevin adı verilib.

1984-cü ildə Azərbaycan KP MK Pyotr Babayevin anadan olmasının 100 illik yubileyini keçirmək barədə qərar qəbul etmişdir. Bu münasibətlə V.İ.Lenin adına Şəki İpək İstehsal Birliyinin 3 №-li filialına və Şəki rayonundakı üzümçülük sovxozuna Pyotr Babayevin adı verilmiş, Şəkidə onun adını daşıyan mədəniyyət və istirahət parkı salınmış və həmin parkda onun büstü qoyulmuşdur. Pyotr Babayevin Şəkidə keçirilmiş 100 illik yubiley tədbirində onun Moskvada yaşayan qızı Valentina Petrovna Bagina da iştirak etmişdir.

Ədəbiyyat[Vizual redaktə | HTML redaktə]

  1. Məmmədov Ə., Xalıqov F. Babayev Pyotr // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I  cild. — Səhifələrin sayı:  582. — Səh.: 59-60. — 1.000 nüsx.;
  2. Salam A. Azərbaycan övladları, Rusiya övladları : Pyotr Babayev kim və haralı olub? : [arx. 24.04.2021] // www.anl.az. — 2014. — 27 fevral. — Müraciət tarixi: 05.10.2021..