Redaktə edilir: Səlim xan
Bu dəyişiklik geri qaytarıla bilər. Lütfən aşağıdakı müqayisəni yoxlayın və bu dəyişikliyi həqiqətən də etmək istədiyinizə əmin olduqdan sonra "Səhifəni qeyd et" düyməsini basaraq dəyişikliyi geri qaytarın.
Hal-hazırkı versiya | Mətniniz | ||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:1826-cı ilədək Şəki hakimləri, xanları və s.]] | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:1826-cı ilədək Şəki hakimləri, xanları və s.]] | ||
{{Dövlət xadimi | {{Dövlət xadimi | ||
|adı | |adı = Səlim xan | ||
|tam adı | |tam adı = ''Səlim xan Məhəmmədhüseyn xan oğlu'' | ||
|piktoqram | |piktoqram =xan | ||
|şəkil | |şəkil = Şəki xanları və xanzadələri.jpg | ||
|şəklin ölçüsü | |şəklin ölçüsü = | ||
|şəklin izahı | |şəklin izahı = Şəki xanları, yaxud xanzadələri (şərti), — [[Şəki xan sarayı|Şəki xan sarayında]] friz (divar rəfi – irəf) üzərində miniatür. | ||
|titul | |titul = [[Şəki xanlığı|Şəki]] xanı | ||
|bayraq | |bayraq = | ||
|dövr əvvəl | |dövr əvvəl = 13 noyabr/12 dekabr 1795 | ||
|dövr son | |dövr son = 9 may 1797 | ||
| sələfi | | sələfi = [[Məhəmmədhəsən xan]] | ||
| xələfi | | xələfi = [[Məhəmmədhəsən xan]] | ||
| titul_2 | | titul_2 = VIII Şəki xanı | ||
| dövr əvvəl_2 | | dövr əvvəl_2 = ən geci 25 fevral 1805 | ||
| dövr son_2 | | dövr son_2 = 4 noyabr 1806 | ||
| sələfi_2 | | sələfi_2 = [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xan]] | ||
| xələfi_2 | | xələfi_2 = [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xan]] və Məmməd bəy <br><small> (Müvəqqəti şura,-ən uzağı 59 gün) | ||
| xələfi_3 | | xələfi_3 = [[Cəfərqulu xan]]<br><small> (Şəki xanı, – 22.12.1806-cı il tarixdən) | ||
|doğum tarixi | |doğum tarixi = 1780-cı ildən əvvəl | ||
|doğum yeri | |doğum yeri = | ||
|vəfat tarixi | |vəfat tarixi = {{Vəfat tarixi|1826|04|12}}{{sfn|AKAK, səh.: 787|1874|p=}}{{sfn|AKAK, səh.: V|1874|p=}} | ||
|vəfat yeri | |vəfat yeri ={{link-interwiki|az=Qırşəhər|az_mətn=Qırşəhər|başqa_dil=tr|başqa_dildə_başlıq=Kırşehir}}{{sfn|AKAK, səh.: 787|1874|p=}}{{sfnaz|Şükürov Q.|2018|p=126}} ({{dil-tr|Kırşehr}}), Osmanlı İmperiyası | ||
|təhsili | |təhsili = | ||
|elmi dərəcəsi | |elmi dərəcəsi = | ||
|elmi adı | |elmi adı = | ||
|sülalə | |sülalə = | ||
|atası | |atası = [[Məhəmmədhüseyn xan]] | ||
|anası | |anası = gürcü İvan Baqrationinin qızı, Pyotr{{sfn|AKAK, səh.: 652|1868|p=}} və Davud{{sfn|AKAK, səh.: 641|1868|p=}} Baqrationilərin bacısı | ||
|həyat yoldaşı | |həyat yoldaşı = Tutu bəyim (İbrahim xanın qızı) | ||
|uşağı | |uşağı = [[Hüseyn xan (Səlim xanın oğlu)|Hüseyn xan]], Hacı xan, [[Süleyman xan Şəkinski |Süleyman xan]], Fəxrunnisə xanım{{sfn|AKAK, səh.: 1120|1873|loc= – Nəsil şəcərəsi Hacı Cəmil əfəndi tərəfindən tərtib edilmişdir; bax: {{Harvnb|AKAK, səh.: VII|1873|p=}}}}, Asiya bəyim {{sfn|AKAK, səh.: 1111|1873|loc= – Nəsil şəcərəsi Hacı Həmid əfəndi tərəfindən tərtib edilmişdir; bax: {{Harvnb|AKAK, səh.: VII|1873|p=}}}} | ||
|imzası = | |||
|imzası | |mükafatları = | ||
|mükafatları | |Commons = | ||
|Commons | |||
}} | }} | ||
'''Səlim xan''' (?–1826) — 1795 – 1797 və 1805 – 1806-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş | '''Səlim xan''' (?–1826) — 1795 – 1797 və 1805 – 1806-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş Şəki xanı; 1805-ci ildə hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, 1806-cı ildə bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununu xanlığın ərazisindən qovmuş, bundan 4 ay sonra əks-hücuma keçən ruslarla bir neçə gün döyüşmüş, lakin sonda məğlub olaraq 500 nəfərlik dəstəsi ilə İrana qaçmışdır. O, hakimiyyətini geri qaytarmaq ümidiylə bir neçə dəfə İrandan silahlı dəstə ilə Şəkiyə yürüş etsə də uğur qazana bilməyərək geri çəkilmiş, bir müddət İranda yaşadıqdan sonra 1818-ci ilin dekabrında Osmanlı dövlətinin Bağdadakı canişininin yanına gedərək Osmanlı dövlətindən siyasi sığınacaq istəmişdir. Ona aylıq 2500 quruş maaş təyin edilmiş, əvvəl Ərzurumda, sonra isə Ankarada yaşamaq izni verilmişdir. | ||
1805-ci ildə hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, 1806-cı ildə bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununu xanlığın ərazisindən qovmuş, bundan 4 ay sonra əks-hücuma keçən ruslarla bir neçə gün döyüşmüş, lakin sonda məğlub olaraq 500 nəfərlik dəstəsi ilə İrana qaçmışdır. O, hakimiyyətini geri qaytarmaq ümidiylə bir neçə dəfə İrandan silahlı dəstə ilə Şəkiyə yürüş etsə də uğur qazana bilməyərək geri çəkilmiş, bir müddət İranda yaşadıqdan sonra 1818-ci ilin dekabrında Osmanlı dövlətinin Bağdadakı canişininin yanına gedərək Osmanlı dövlətindən siyasi sığınacaq istəmişdir. Ona aylıq 2500 quruş maaş təyin edilmiş, əvvəl Ərzurumda, sonra isə Ankarada yaşamaq izni verilmişdir. | |||
12 aprel 1826-cı il tarixdə Ankara yaxınlığındakı Qırşəhərdə ({{dil-tr|Kırşehr}}) vəfat etdikdən cəmi 4 ay sonra – 11 avqust 1826-cı il tarixdə, oğlanlarından biri – [[Hüseyn xan (Səlim xanın oğlu)|Hüseyn xan]], Şəkidə xan ola bilmiş, lakin onun hakimiyyəti daha qısamüddətli olmuş, cəmi 3 aya yaxın davam etmişdir. | 12 aprel 1826-cı il tarixdə Ankara yaxınlığındakı Qırşəhərdə ({{dil-tr|Kırşehr}}) vəfat etdikdən cəmi 4 ay sonra – 11 avqust 1826-cı il tarixdə, oğlanlarından biri – [[Hüseyn xan (Səlim xanın oğlu)|Hüseyn xan]], Şəkidə xan ola bilmiş, lakin onun hakimiyyəti daha qısamüddətli olmuş, cəmi 3 aya yaxın davam etmişdir. | ||
Sətir 84: | Sətir 81: | ||
==== Şəki xanlığının Rusiyanın tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatını imzalaması ==== | ==== Şəki xanlığının Rusiyanın tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatını imzalaması ==== | ||
[[Şəkil:Gelesen-Goresen.jpg|370px|thumb| [[ | [[Şəkil:Gelesen-Goresen.jpg|370px|thumb| [[Gələrsən-Görərsən qalası |“Gələsən-Görəsən” qalasının xarabalığı]], 2011-ci il – Səlim xan 1805-ci ilin yayında, İrandan gözlənilən hərbi müdaxiləni məhz bu qalada dəf etmək fikrində idi{{sfn|AKAK, səh.: 651|1868|p=}}. ]] | ||
{{abbr|26 may|Yuli təqvimi ilə: 14 may.|0}} 1805-ci il tarixdə Pavel Sisianovun Kürəkçay sahilində qurduğu düşərgədə Qarabağ xanı İbrahim xan Qarabağ xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatına imza atdı. İbrahim xan Səlim xanın həm qayınatası, həm də bacısının əri idi. İbrahim xandan sonra Səlim xan da Pavel Sisianovun düşərgəsinə getdi və {{abbr|2 iyun|Yuli təqvimi ilə: 21 may.|0}} 1805-ci il tarixdə 2-ci Kürəkçay traktatını – Şəki xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə sənədi imzaladı<ref>{{Harvnb|AKAK, səh.: 646|1868|p=|loc=Burada Sisianov traktaktların imzalanmasından bir gün sonra raport verir.}}</ref>. | {{abbr|26 may|Yuli təqvimi ilə: 14 may.|0}} 1805-ci il tarixdə Pavel Sisianovun Kürəkçay sahilində qurduğu düşərgədə Qarabağ xanı İbrahim xan Qarabağ xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatına imza atdı. İbrahim xan Səlim xanın həm qayınatası, həm də bacısının əri idi. İbrahim xandan sonra Səlim xan da Pavel Sisianovun düşərgəsinə getdi və {{abbr|2 iyun|Yuli təqvimi ilə: 21 may.|0}} 1805-ci il tarixdə 2-ci Kürəkçay traktatını – Şəki xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə sənədi imzaladı<ref>{{Harvnb|AKAK, səh.: 646|1868|p=|loc=Burada Sisianov traktaktların imzalanmasından bir gün sonra raport verir.}}</ref>. | ||
Sətir 203: | Sətir 200: | ||
== İstinadlar və qeydlər == | == İstinadlar və qeydlər == | ||
{{ | {{istinad siyahısı|2}} | ||
== | == İstifadə edilmiş mənbələrin siyahısı == | ||
{{Siyahı | <div class="reqport nomobile" {{Siyahı|2| | ||
# {{AKAK+|2|641|643}} | #{{AKAK+|2|641|643}} | ||
#: {{AKAK+|2|642|644}} | #:{{AKAK+|2|642|644}} | ||
#: {{AKAK+|2|643|645}} | #:{{AKAK+|2|643|645}} | ||
#: {{AKAK+|2|644|646}} | #:{{AKAK+|2|644|646}} | ||
#: {{AKAK+|2|646|648}} | #:{{AKAK+|2|646|648}} | ||
#: {{AKAK+|2|651|653}} | #:{{AKAK+|2|651|653}} | ||
#: {{AKAK+|2|652|654}} | #:{{AKAK+|2|652|654}} | ||
# {{AKAK+|5|VII|10}} | #{{AKAK+|5|VII|10}} | ||
#: {{AKAK+|5|1111|1129}} | #:{{AKAK+|5|1111|1129}} | ||
#: {{AKAK+|5|1120|1138}} | #:{{AKAK+|5|1120|1138}} | ||
# {{AKAK+|6/1|V|8}} | #{{AKAK+|6/1|V|8}} | ||
#: {{AKAK+|6/1|787|804}} | #:{{AKAK+|6/1|787|804}} | ||
#: {{AKAK+|6/1|712|729}} | #:{{AKAK+|6/1|712|729}} | ||
# {{kitab3 | #{{kitab3 | ||
| müəllif = [[Abbasqulu ağa Bakıxanov|Bakıxanov A.]] | | müəllif = [[Abbasqulu ağa Bakıxanov|Bakıxanov A.]] | ||
| hissə = | | hissə = | ||
Sətir 243: | Sətir 240: | ||
| ref = Bakıxanov A. | | ref = Bakıxanov A. | ||
}} | }} | ||
# {{kitab3 | #{{kitab3 | ||
| müəllif = [[Kərim ağa Şəkixanov]]. | | müəllif = [[Kərim ağa Şəkixanov]]. | ||
| hissə = Şəki xanlarının müxtəsər tarixi | | hissə = Şəki xanlarının müxtəsər tarixi | ||
Sətir 266: | Sətir 263: | ||
| ref = Kərim ağa Fateh | | ref = Kərim ağa Fateh | ||
}} | }} | ||
# {{kitab3 | # {{kitab3 | ||
| müəllif = Мустафаев Дж.М. | | müəllif = Мустафаев Дж.М. | ||
| hissə = | | hissə = | ||
Sətir 289: | Sətir 286: | ||
| ref = Мустафаев Дж.М. | | ref = Мустафаев Дж.М. | ||
}} | }} | ||
# {{kitab3 | #{{kitab3 | ||
| müəllif = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]] | | müəllif = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]] | ||
| hissə = | | hissə = | ||
Sətir 312: | Sətir 309: | ||
| ref = Tahirzadə Ə.Ş. | | ref = Tahirzadə Ə.Ş. | ||
}} | }} | ||
# {{Dubrovin|3|144-145|151|}} | #{{Dubrovin|3|144-145|151|}} | ||
#: {{Dubrovin|3|84-90|90|}} | #:{{Dubrovin|3|84-90|90|}} | ||
# {{Dubrovin|4|425-426|439|}} | #{{Dubrovin|4|425-426|439|}} | ||
#: {{Dubrovin|4|426-427|440|}} | #:{{Dubrovin|4|426-427|440|}} | ||
#: {{Dubrovin|4|427|439|441}} | #:{{Dubrovin|4|427|439|441}} | ||
#: {{Dubrovin|4|428|440|}} | #:{{Dubrovin|4|428|440|}} | ||
#: {{Dubrovin|4|483-484|496|}} | #:{{Dubrovin|4|483-484|496|}} | ||
#: {{Dubrovin|4|490|504|}} | #:{{Dubrovin|4|490|504|}} | ||
# {{Dubrovin|5|16|24|}} | #{{Dubrovin|5|16|24|}} | ||
#: {{Dubrovin|5|56-61|64|}} | #:{{Dubrovin|5|56-61|64|}} | ||
#: {{Dubrovin|5|61|69|}} | #:{{Dubrovin|5|61|69|}} | ||
#: {{Dubrovin|5|84-90|93|}} | #:{{Dubrovin|5|84-90|93|}} | ||
#: {{Dubrovin|5|425-426|435|}} | #:{{Dubrovin|5|425-426|435|}} | ||
# {{cite web2 | title = О принятии Селим-хана Шакинского в подданство России, 21 мая 1805 года | publisher =http://www.historyru.com/ | date = 1805 | url =http://www.historyru.com/docs/rulers/alex-1/alex-1-orgdoc-16.html#/overview |ref = Грамота императора Александра I }} | #{{cite web2 | title = О принятии Селим-хана Шакинского в подданство России, 21 мая 1805 года | publisher =http://www.historyru.com/ | date = 1805 | url =http://www.historyru.com/docs/rulers/alex-1/alex-1-orgdoc-16.html#/overview |ref = Грамота императора Александра I }} | ||
# {{məqalə | #{{məqalə | ||
| müəllif = | | müəllif = | ||
| başlıq = Şəki xanlığının bayraqları | | başlıq = Şəki xanlığının bayraqları | ||
Sətir 354: | Sətir 351: | ||
| ref = Şəki xanlığının bayraqları | | ref = Şəki xanlığının bayraqları | ||
}} | }} | ||
# {{kitab3 | #{{kitab3 | ||
| müəllif = Axundov M. F. | | müəllif = Axundov M. F. | ||
| hissə = | | hissə = | ||
Sətir 377: | Sətir 374: | ||
| ref = Axundov M. F. | | ref = Axundov M. F. | ||
}} | }} | ||
# {{məqalə | #{{məqalə | ||
| müəllif = Şükürov Q. | | müəllif = Şükürov Q. | ||
| başlıq = Şeki eski hâkimi Selim Han’ın Osmanlı Devleti’ne ilticası | | başlıq = Şeki eski hâkimi Selim Han’ın Osmanlı Devleti’ne ilticası | ||
| orijinal = | | orijinal = | ||
| link = https:// | | link = https://www.academia.edu/38065025/%C5%9EEK%C4%B0_ESK%C4%B0_H%C3%82K%C4%B0M%C4%B0_SEL%C4%B0M_HANIN_OSMANLI_DEVLET%C4%B0NE_%C4%B0LT%C4%B0CASI | ||
| dil = | | dil = | ||
| cavabdeh = | | cavabdeh = | ||
| nəşrin müəllifi = | | nəşrin müəllifi = | ||
Sətir 393: | Sətir 390: | ||
| buraxılış = | | buraxılış = | ||
| nömrə = | | nömrə = | ||
| səhifələr = 113 | | səhifələr = 113-129 | ||
| isbn = | | isbn = | ||
| issn = 2149-939X | | issn = 2149-939X | ||
Sətir 400: | Sətir 397: | ||
| arxiv = | | arxiv = | ||
| pmid = | | pmid = | ||
| archiveurl = | | archiveurl = | ||
| archivedate = | | archivedate = | ||
| ref = Şükürov Q. | | ref = Şükürov Q. | ||
}} | }} | ||
# {{QD|56}} | # {{QD|56}} | ||
}}</div> | |||
}} | |||
{{Şəkidə hakimiyyətdə olmuş şəxslər}} | {{Şəkidə hakimiyyətdə olmuş şəxslər}} | ||
{{Yoxlanılmış məqalə}} | {{Yoxlanılmış məqalə}} | ||
[[az:Səlim xan (Şəki xanı)]][[en:Salim Khan (Shaki khan)]][[fa:سلیمخان شکی]] | [[az:Səlim xan (Şəki xanı)]][[en:Salim Khan (Shaki khan)]][[fa:سلیمخان شکی]] |