Redaktə edilir: Məmməd Əfəndiyev

Diqqət: Siz sistemə daxil olmamısınız. Hər hansı dəyişiklik etsəniz, sizin IP-ünvanınız hamıya görünəcək. Əgər daxil olsanız və ya hesab yaratsanız, redaktələriniz sizin redaktor adınıza yazılacaq və digər üstünlüklər də qazanacaqsınız.

Bu dəyişiklik geri qaytarıla bilər. Lütfən aşağıdakı müqayisəni yoxlayın və bu dəyişikliyi həqiqətən də etmək istədiyinizə əmin olduqdan sonra "Səhifəni qeyd et" düyməsini basaraq dəyişikliyi geri qaytarın.

Hal-hazırkı versiya Mətniniz
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]
[[Kateqoriya:M]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
{{Alim
{{Alim
|Adı            = Məmməd Əfəndiyev
|Adı            = Məmməd Əfəndiyev
Sətir 5: Sətir 5:
|Orijinal adı  = ''Əfəndiyev Məmməd Rəşid bəy oğlu''  
|Orijinal adı  = ''Əfəndiyev Məmməd Rəşid bəy oğlu''  
|Digər adları  =  
|Digər adları  =  
|Şəklin ölçüsü  = 
|Şəkil          = Məmməd_Əfəndiyev3.JPG
|Şəkil          = Məhəmməd Əfəndiyev.png
|Şəkil məlumat  = Məmməd Əfəndiyev, 1951-ci il
|Şəkil məlumat  = Məmməd Əfəndiyev.
|Şəkil miqyası  =  
|Şəkil miqyası  =  
|Fəaliyyəti    =  
|Fəaliyyəti    =  
|Milliyəti      = [[azərbaycanlı]]
|Milliyəti      = [[azərbaycanlı]]
|Doğum tarixi  = (5) {{doğum tarixi|1887|10|17}}
|Doğum tarixi  = {{doğum tarixi|1887|10|5}}
|Doğum yeri    = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
|Doğum yeri    = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
|Vəfatı        = {{vəfat tarixi və yaşı|1977|6|1|1887|10|17}}
|Vəfatı        = {{vəfat tarixi və yaşı|1977|6|1|1887|10|5}}
|Vəfat yeri    = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
|Vəfat yeri    = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
|Vəfat səbəbi  =  
|Vəfat səbəbi  =  
|Dəfn yeri      =  
|Dəfn yeri      =  
|Atası          = [[Rəşid bəy Əfəndiyev]]
|Atası          = [[Rəşid bəy Əfəndiyev]]
|Anası          = Zeynəb
|Anası          =  
|İş yeri        =  
|İş yeri        =  
|Elmi dərəcəsi  =  
|Elmi dərəcəsi  =  
|Elmi adı      = professor
|Elmi adı      = professor (1944-cü ildən)
|Həyat yoldaşı  =  
|Həyat yoldaşı  =  
|Uşaqları      = [[Fəridə Əfəndiyeva|Fəridə]], [[Adilə Əfəndiyeva|Adilə]]
|Uşaqları      =  
|Rəsmi vebsaytı =  
|Rəsmi vebsaytı =  
|Mükafatları    = {{Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi|1943}}<br/>{{"Lenin" ordeni}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}{{"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı}}
|Mükafatları    = {{"Lenin" ordeni}} {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}} {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}} {{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}} {{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}} {{"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı}}
|İmzası        =  
|İmzası        =  
}}
}}
'''Məmməd Əfəndiyev''' (1887–1977) — tanınmış riyaziyyatçı-pedaqoq, professor, [[Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi]], S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru. Tanınmış pedaqoq və yazıçı-dramaturq [[Rəşid bəy Əfəndiyev|Rəşid bəy Əfəndiyevin]] oğludur.
'''Məmməd Əfəndiyev''' (''Əfəndiyev Məmməd Rəşid bəy oğlu''; {{d.}}15 oktyabr 1887-ci ildə, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – {{ö.}}1 iyun 1977-ci ildə, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ)  − azərbaycanlı sovet riyaziyyatçı-pedaqoqu, professor, S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində fəaliyyət göstərmiş Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru (1944-cü ildən). Tanınmış azərbaycanlı pedaqoq və yazıçı-dramaturq [[Rəşid bəy Əfəndiyev|Rəşid bəy Əfəndiyevin]] oğludur.


== Haqqında məlumatlar ==
== Haqqında məlumatlar ==
17 (5) oktyabr 1887-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.  
 
1887-ci ildə Nuxada anadan olub.  


1908-ci ildə Tiflisdə gimnaziyanı bitirib.
1908-ci ildə Tiflisdə gimnaziyanı bitirib.
Sətir 37: Sətir 37:
1908 – 1913-cü illərdə {{link-interwiki|az=Sank-Peterburq İmperator Universiteti|az_mətn=Sank-Peterburq İmperator Universitetinin|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Императорский Санкт-Петербургский университет}} mexanika-riyaziyyat fakültəsində təhsil alıb.  
1908 – 1913-cü illərdə {{link-interwiki|az=Sank-Peterburq İmperator Universiteti|az_mətn=Sank-Peterburq İmperator Universitetinin|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Императорский Санкт-Петербургский университет}} mexanika-riyaziyyat fakültəsində təhsil alıb.  
[[Şəkil:Məmməd bəy Əfəndiyev2.jpg|thumb|left|Məmməd bəy Əfəndiyev tələbə uniformasında, 1911-ci il.]]
[[Şəkil:Məmməd bəy Əfəndiyev2.jpg|thumb|left|Məmməd bəy Əfəndiyev tələbə uniformasında, 1911-ci il.]]
[[Fayl:Rəşid bəy Əfəndiyevin ailəsi.jpg|350px|thumb|left|Rəşid bəy Əfəndiyevin ailə üzvləri, soldan: 1) Mahtaban xanım; 2) Cəmilə xanım; 3) '''Məmməd Əfəndiyev'''; 4) Naimə; 5) [[Maral Əfəndiyeva|Maral]]. Arxada: [[İzzət Nəbiyev]].]]
[[Fayl:Rəşid bəy Əfəndiyevin ailəsi.jpg|350px|thumb|left|Rəşid bəy Əfəndiyevin ailə üzvləri; soldan: 1) Mahtaban xanım, 2) Cəmilə xanım, 3) '''Məmməd Əfəndiyev''', 4) Naimə xanım, 5) Maral xanım. Arxada: İzzət Nəbiyev.]]
1913 – 1915-ci illərdə Qori seminariyasında müəllim,  
1913 – 1915-ci illərdə Qori seminariyasında müəllim,  


1915 – 1921-ci illərdə isə Nuxa gimnaziyasında əvvəl müəllim, sonra isə müdir (1917-ci ildə gimnaziyanın milliləşdirilməsi işində xüsusi xidməti olub),
1915 – 1920-ci illərdə isə Nuxada şəhər gimnaziyasında əvvəl müəllim, sonra isə müdir işləyib.


1920 – 1921-ci illərdə [[Şəki qəzası|Şəki qəza]] maarif şöbəsinin məktəblər bölməsinin müdiri, qısamüddətli müəllimlər kursunun müdiri vəzifəsində çalışıb.
1920-ci ildə Bakıya – N.Nərimanovun təşəbbüsü ilə Bakıda təşkil olunmuş birillik kurslarda dərs deməyə dəvət olunur; bu kurslarda orta məktəblər üçün müəllimlər hazırlanırdı.
 
1920-ci ildə Bakıya – N.Nərimanovun təşəbbüsü ilə Bakıda təşkil olunmuş birillik kurslarda dərs deməyə dəvət olunur (bu kurslarda orta məktəblər üçün müəllimlər hazırlanırdı).


1921 − 1926-cı illərdə Ali Pedaqoji Kişi İnstitutunun əvvəl fizika-riyaziyyat fakültəsinin dekanı, sonra isə direktoru olub.  
1921 − 1926-cı illərdə Ali Pedaqoji Kişi İnstitutunun əvvəl fizika-riyaziyyat fakültəsinin dekanı, sonra isə direktoru olub.  
Sətir 53: Sətir 51:


1944-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində açılmış Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor təyin olunub.  
1944-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində açılmış Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor təyin olunub.  
1 iyun 1977-ci ildə Bakı şəhərində vəfat edib.
1992-ci ildə Bakıda bir küçəyə onun adı verilib.


===Elmi-pedaqoji fəaliyyəti===
===Elmi-pedaqoji fəaliyyəti===
Sətir 59: Sətir 61:
1944-cü ildə professor elmi adını alıb.
1944-cü ildə professor elmi adını alıb.


Azərbaycan dilində riyazi terminologiya tərtib etmiş, Yaxın Şərqdə o vaxtadək istifadə edilməkdə olan riyazi işarə və formulları latınlaşdırmışdır. Bir sıra riyaziyyat dərsliklərinin, o cümlədən, “Sadə diferensial tənliklər” dərsliyinin (1950) müəllifidir.
Azərbaycan dilində terminologiya tərtib etmiş, Yaxın Şərqdə o vaxtadək istifadə edilməkdə olan riyazi işarə və formulları latınlaşdırmışdır. Bir sıra riyaziyyat dərsliklərinin, o cümlədən, “Sadə diferensial tənliklər” dərsliyinin (1950) müəllifidir.


1941 – 1956-cı illərdə Azərbaycan Riyaziyyat Cəmiyyətinin sədri olub.
1941 – 1956-cı illərdə Azərbaycan Riyaziyyat Cəmiyyətinin sədri olub.


===Təltif və mükafatları===
===Mükafatları===
* [[Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi|“Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi”]] fəxri adı (1943).
*“Azərbaycan SSR Əməkdar Elm xadimi” (1943)  
* [[Lenin ordeni|“Lenin” ordeni]];
*“Lenin” ordeni;
* [["Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)|“Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni]], 2 dəfə;
*“Qırmızı əmək Bayrağı” ordeni, 2 dəfə;
* [["1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı|“1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə” medalı]], 2 dəfə;
*“1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə” medalı, 2 dəfə;
* [["Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı|“Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı]].
* “Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı
 
===Vəfatı===
1 iyun 1977-ci il tarixdə – 89 yaşında, Bakıda vəfat edib.


===Xatirəsi===
== İstifadə edilmiş mənbə ==
1992-ci ildə Bakıda bir küçəyə adı verilib.
*{{ŞAZ|1|153-154}}
 
**{{AME|6|?|ƏFƏNDİYEV Mәmmәd Rәşid oğlu|17208}}
== Ədəbiyyat ==
# {{məqalə
| müəllif        = Cavadov M.
| başlıq          = {{abbr|'''Qocaman pedaqoq'''|İstinad edilən səhifəyə keçid|0}}
| orijinal        = Гоҹаман педагог
| link            = https://archive.org/details/img-0224_202211
| dil            =
| cavabdeh        =
| nəşrin müəllifi = [[Məhyəddin Abbasov]] (redaktor)
| nəşr            = [[Nuxa fəhləsi]]
| tip            = qəzet
| yer            = [[Nuxa]]
| nəşriyyat      = Kirov adına mətbəə
| il              = 1957
| cild            =
| buraxılış      = 18 dekabr
| nömrə          = 146 (5.602)
| səhifələr      = 2
| isbn            =
| issn            =
| doi            =
| bibcode        =
| arxiv          =
| pmid            =
| ref            = Qocaman pedaqoq
| archiveurl      =
| archivedate    =
}}
# {{ŞAZ|1|153-154}}
# {{OTÖ|214-215|Tanınmış riyaziyyatçı}}
# {{AME|8|217|ƏFƏNDİYEV Mәmmәd Rәşid oğlu}}
# {{kitab3
| müəllif        = Mərdanov M., [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.]]
| hissə          = '''ƏFƏNDİYEV (ƏFƏNDİZADƏ) Məhəmməd bəy Rəşid bəy oğlu'''
| hissənin linki  = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/m%C9%99h%C9%99mm%C9%99d-%C9%99f%C9%99ndiyev
| başlıq          = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı)
| orijinal        =
| link            =
| vikimənbə      =
| cavabdeh        =
| nəşr            =
| yer            =  Bakı
| nəşriyyat      =  Təhsil
| il              =  2019
| cild            = II
| səhifə          = 227–230
| sütunlar        =
| səhifələr      =
| seriya          =
| isbn            =
| doi            =
| tiraj          =
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20210423074730/https://tahirzade.shaki.info/arxiv/m%C9%99h%C9%99mm%C9%99d-%C9%99f%C9%99ndiyev
| archivedate    = 23 Apr 2021
| ref            =
}}


== Aidiyyəti linklər ==
== Aidiyyəti linklər ==
* [http://www.biografija.ru/show_bio.aspx?id=139644 Биография М. Р. Эфендиева]
* [http://www.biografija.ru/show_bio.aspx?id=139644 Биография М. Р. Эфендиева]
 
{{Yaxşı məqalə}}
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
[[az:Məmməd Əfəndiyev]][[ru:Эфендиев, Мамед Рашид оглы]]
 
[[az:Məmməd Əfəndiyev]][[ru:Эфендиев, Мамед Рашид оглы]][[arz:ماميد افينديڤ]]
Nəzərə alın ki, redaktələriniz ensiklopedik meyarlara uyğun olmazsa, Şəki Ensiklopediyasının digər bir redaktoru tərəfindən geri qaytarıla, yaxud ensiklopedik meyarlara uyğunlaşdırıla bilər. Əgər burada yazdığınızın başqası tərəfindən redaktə edilməsini istəmirsinizsə, onda yaxşı olar ki, dəyişikliklərinizi heç aktivləşdirməyəsiniz.

Bu səhifədəki redaktələrinizi aktivləşdirmək üçün xahiş edirik əvvəlcə aşağıdakı suala cavab verəsiniz (daha ətraflı…):

İmtina Redaktədə köməklik (yeni pəncərədə açılır)

İşarələr: — – | [] [[]] [[|]] { } {{}} {{|}} {{{|}}} #redirect [[]] [[Kateqoriya:]]

[[Şəkil:||]]

Çox istifadə edilən teqlər: <ref></ref> <ref name=""></ref> <ref name=""/> <ref group=></ref> <references/> <noinclude></noinclude> <includeonly></includeonly> <small></small> <big></big> <blockquote></blockquote> <poem></poem> <math></math> <gallery></gallery> <s></s> <sub></sub> <sup></sup> <center></center> <tt></tt> <u></u> <code></code> <pre></pre> <nowiki></nowiki> <div></div> <font></font> <br/> <!---->

&nbsp;

Simvollar: ""   ()   ' " “” ՝ ․ ՞ ՜ ՛ : ; < > …   * # ° ≈ ≠ ≤ ≥ ± – — × ÷ ← → ↔ ↕ ◄ ► · § ½ ¹ ² ³ ∞ % № € £ ¥ $ ¢ © ® ™

Bu səhifədə istifadə edilmiş şablonlar:

Mənbə — "https://sheki.org/wiki/Məmməd_Əfəndiyev"