Bəxtiyar Vahabzadə

Şəki Ensiklopediyası materialı
Vaqif Kərimov (müzakirə | redaktələr) tərəfindən edilmiş 03:21, 16 avqust 2020 tarixli redaktə
Bəxtiyar Vahabzadə
Vahabzadə Bəxtiyar Mahmud oğlu
Bəxtiyar Vahabzadə
Bəxtiyar Vahabzadə
Doğum tarixi 16 avqust 1925(1925-08-16)
Doğum yeri Nuxa, Şəki qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfatı 13 fevral 2009 (83 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vətəndaşlığı SSRİ
Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Fəaliyyəti şair, ədəbiyyatşünas
Mükafatları "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 1974Azərbaycan SSR dövlət mükafatı — 1976"Azərbaycan SSR xalq şairi" fəxri adı — 1984SSRİ dövlət mükafatı — 1984
"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni  — 1975 "Oktyabr İnqilabı" ordeni — 1984 "Əmək veteranı" medalı "İstiqlal" ordeni — 1995 "Ləyaqət" ordeni (Rumıniya) “Ləyaqət” ordeni kavalerləri
Commonsda da Bəxtiyar Vahabzadə ilə əlaqəli mediafayllar var

Bəxtiyar VahabzadəAzərbaycan SSR xalq şairi (1984), SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1984), filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan MEA-nın həqiqi üzvü (2000). Bir dəfə Azərbaycan SSR Ali Sovetinə (1990), iki dəfə isə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə (1995, 2000) deputat seçilmişdir. 70-dən artıq şeir kitabının, 2 monoqrafiyanın, 11 elmi publisist kitabın və yüzlərlə məqalənin, eləcə də tarixi və müasir mövzuda 20-dən artıq iri həcmli poemanın müəllifidir. Əsərləri – şeir kitabları, dramları və publisistik yazıları dünyanın bir çox dillərinə, o cümlədən ingilis, fransız, alman, fars, türk, polyak, ispan, macar, keçmiş SSRİ xalqlarının dillərinə tərcümə edilmişdir.

Haqqında məlumatlar

16 avqust 1925-ci il tarixdə Nuxada, fəhlə ailəsində anadan olub.

1934-cü ildə ailəsi valideynləri ilə birlikdə Bakıya köçüb.

Təhsili

1942 – 1947-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil alıb.

Elmi fəaliyyəti

1951-ci ildə “Səməd Vurğunun lirikası” adlı mövzuda namizədlik dissertasiyası,

1964-cü ildə isə “Səməd Vurğunun həyat və yaradıcılığı” adlı mövzuda doktorluq disertasiyası müdafiə edib.

1980-cı ildə Azərbaycan SSR EA-nın müxbir üzvü,

2000-ci ildə isə Azərbaycan MEA-nın həqiqi üzvü seçilib.

Əmək fəaliyyəti

1950 – 1990-cı illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin müasir Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasında əvvəl müəllim, sonra dosent, daha sonra isə professor vəzifəsində çalışıb.

1990-cı ildə təqaüdə çıxıb.

Bədii yaradıcılığı

1943-cü ildə “Ana və şəkil” adlı ilk şeiri çap olunub.

1949-cu ildə “Mənim dostlarım” adlı ilk şeir kitabı çap olunub. Həmin kitabda toplanmış lirik şeirlərdə faşizmə qarşı mübarizədə qalib çıxmış xalqın duyğu və düşüncələri əksini tapmışdır.

1958-ci ildə yazdığı “Gülüstan” poeması ilə iki yerə parçalanmış Azərbaycanın tarixi faciəsini dilə gətirmiş, rus və fars imperiyasının pəncəsi altında inləyən Azərbaycan xalqının azadlıq və istiqlal uğrundakı ədalətli mübarizəsinə qoşulmuşdur.

1960 – 2003-cü illərdə qələmə aldığı “İkinci səs”, “Vicdan”, “Yağışdan sonra”, “Yollara iz düşür”, “Fəryad” və “Hara gedir bu dünya”, “Özümüzü kəsən qılınc”, “Cəzasız günah”, “Dar ağacı”, “Rəqabət” pyesləri Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında tamaşaya qoyulub.

1981-ci ildə SSRİ Yazıçılarının VII qurultayında SSRİ Yazıçılar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü seçilib. Həmçinin, 1991-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının İdarə Heyətinin və Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı Ağsaqallar Şurasının üzvü olub.

İctimai aktivliyi

Bir dəfə Azərbaycan KP Bakı şəhər Komitəsinini üzvü və bir neçə çağırış Bakı Şəhər Xalq Deputatları Sovetinin deputatı olub.

1990-cı ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinə deputat seçilib. Ali Sovet 26 noyabr 1990-cı il tarixdə öz səlahiyyətini 50 deputatdan ibarət Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurasına verdikdə, Bəxtiyar Vahabzadə də Milli Şuranın üzvü olub.

Bəxtiyar Vahabzadə 1995 və 2000-ci illərdə isə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə deputat seçilib.

Təltif və mükafatları

Vəfatı

13 fevral 2009-cu il tarixdə, 83 yaşında Bakıda vəfat edib. Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.

Ailəsi

Oğlu İsfəndiyar Vahabzadə Azərbaycan Respublikası mədəniyyət nazirinin müavini olmuş, bir sıra ölkələrdə Azərbaycanın səfiri vəzifəsində çalışmışdır.

Xatirəsi

Türkiyənin Adana şəhərində Sosial Elmlər Liseyinə və

Bakı şəhərinin Yasamal rayonunda bir küçəyə Bəxtiyar Vahabzadənin adı verilib.

1 avqust 2018-ci il tarixdə isə Şəkidə şairin ev-muzeyinin açılışı olub.

Kitabları

Şablon:Columns-list

Filmoqrafiya

Şablon:Columns-list

Xarici keçidlər

Şablon:Yaxşı məqalə